چکیده:
هدف این مقاله ، پژوهشی بین رشته ای میان جغرافیای سیاسی و علوم منطقه ای برای تشخیص دلایل اثرگذار بر چگونگی صورت بندی تقسیمات کشوری است . روش پژوهش تلفیقی از روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی است و دامنه شمول آن به لحاظ موضوعی با توجه به عناصـر چهارگانه فضا، شامل انتزاع ، نام گذاری، تعیین مرکزیت و تعیین حدود اسـتان جدیـد اسـت . پرسش پژوهش ناظر بر چیستی مولفه های مورد بحث در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به منظور تعیین عناصر چهارگانه سازمان دهی سیاسی فضاست . نتایج پژوهش نشان میدهد از مولفه های اثرگذار در ناحیه بندی سیاسی فضا ١. مولفه های جمعیت ، وسعت ، شعاع عمـل کـرد مراکز اداری و کوچک سازی برای همگنی در تعیین سـطح ، ٢. مولفـه هـای هویـت نـواحی و مجاورت همگن در تعیین محدوده ، ٣. مولفه های جمعیـت و شـاخص هـا ی اداری در تعیـین مرکزیت ، ٤. مولفه های هویت یابی فرهنگی (قومی- زبانی) و هویت بخشی از سـوی حاکمیـت سیاسی در تعیین نام بوده اند. یافته های تحقیق بیانگر آن است که جغرافیای قدرت و حمایت به همراه سازکارهای موجود در قوانین ایران جهتی در راستای انتزاع استان ها و کوچک کردن واحدهای سرزمینی دارند.
خلاصه ماشینی:
مطالعۀ تطبیقی مؤلفه های اثرگذار بر انتزاع استان ها پس از انقلاب اسلامی از دیدگاه جغرافیای سیاسی و برنامه ریزی توسعۀ منطقه ای زهرا احمدیپور١*، محمد شیخی ٢، معصومه بیگلر٣، چمران بویه 4 ١- استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران ٢- استادیار برنامه ریزی منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران ، ایران ٣- کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری- منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران ، ایران ٤- دانش آموختۀ کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران دریافت : ٩١/١٢/٦ پذیرش : ٩٣/٨/١٨ چکیده هدف این مقاله ، پژوهشی بین رشته ای میان جغرافیای سیاسی و علوم منطقه ای برای تشخیص دلایل اثرگذار بر چگونگی صورت بندی تقسیمات کشوری است .
تقسیمات کشوری، سازمان سیاسی فضا، جغرافیای قدرت و حمایت ، علـوم منطقه ای، جغرافیای سیاسی ١- مقدمه به منظور تسهیل در ادارة امور و ایجاد بیشترین کارایی در خدمت رسانی واحـدهای سیاسـی در سطح کشور و نیز همسو بـا الزامـات سیاسـی ، تـاریخی، فرهنگـی و وابسـتگیهـا ی عـاطفی ، تقسیماتی صورت میگیرد که تقسیمات اداری- سیاسی کشوری خوانده مـی شـود (میرحیـدر، ١٣٨٤: ٦).
در جدول شمارة یک ، مؤلفه های جغرافیای سیاسی و برنامه ریزی منطقه ای به صورت تطبیقی براساس عناصر چهارگانۀ ناحیه بندی سیاسی فضا تدوین شده است .