چکیده:
پژوهش پیشرو با هدف عرضه رویکرد گفتمانسازانه در حکم رویکرد مطلوب در انتقال معارف انقلاب اسلامی، به ویژه نظریه ولایتفقیه انجام شده است. ابتدا توصیفی کلی از وضعیت موجود در انتقال نظریه ولایت فقیه انجام گرفت و سپس رویکرد مطلوب، یعنی رویکرد گفتمانسازانه معرفی و با مفهومشناسی واژههای اساسی پژوهش، به تبیین ویژگیهای نگاه گفتمانسازانه در انتقال این نظریه پرداخته شد. رویکرد گفتمانسازانه به دلیل داشتن چهار عنصر اساسی، یعنی ایدئولوژی، هدف، فرایند و نتیجه که همگی نیز همراستا با معارف حقه اسلامی است، قابلیت تحقق اهداف اساسی ملحوظ در این نظریه را دارد و لذا ضروری است این رویکرد جایگزین رویکردهای جاری نظام برنامه درسی جمهوری اسلامی ایران در بحث از نظریه ولایت فقیه گردد.
Current article is aimed at introducing discourse making approach as the desired approach in transferring maaref of Islamic revolution, especially the theory of Welayat-e faqih. First a general description of the current status in transferring the theory of welayat-e faqih was offered. Then the desired approach, i.e. discourse making approach was introduced and conceptology of main terms in the research, features of discourse making viewpoint in transferring this theory have been explained. Because of having four main elements namely ideology, goal, process and result all in line with true Islamic maaref, discourse making has the capability to implement above mentioned basic goals. Therefore it is necessary to replace other current approaches with this approach in the curricula of Islamic Republic of Iran's educational system when discussing Welayat-e faqih.
خلاصه ماشینی:
این نگاه که رویکرد حاکم در انتقال معارف انقلاب اسلامی و نظریه ولایت فقیه در کتب درسی میباشد، دارای ویژگیهایی است که در ادامه توضیح داده میشود.
مثلا محتوایی همهجانبهنگر درمورد ولایتفقیه، به این جوانب توجه میکند: اهداف و ضرورتهای تشکیل حکومت اسلامی (در زمان حضور ائمه و در زمان غیبت امام عصر)، اثبات ولایت فقیه (به صورت عقلی و نقلی)، ویژگیهای ولی فقیه (علم، عدالت و درایت)، جایگاه مردم در حکومت ولایی (مشروعیت و مقبولیت)، وظایف و اختیارات ولی فقیه و ولایت مطلقه فقیه، شبهات در باب ولایت فقیه، احکام تبعیت از ولی فقیه، نقش ولی فقیه در پیشرفت مادی و معنوی جامعه (مباحث عملی و تجربی در تجربه چندساله حکومت ولایی)، ولایت فقیه در نگاه جهانی و بینالمللی و بیان برخی از مهمترین دیدگاههای امام خمینی+ و امام خامنهای.
(مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، 1382: 286) نتیجه این پژوهش با هدف تبیین گفتمانسازی نظریه ولایت فقیه در محتوای برنامه درسی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و بر اساس دو پیش فرض اساسی، بنیان نهاده شده است.
(مقام معظم رهبری، 30/4/1382) لذا ایده کلی این پژوهش مبتنی بر معرفی و شناسایی رویکرد گفتمانسازانه در تبیین معارف اسلامی و به طور خاص در تبیین نظریه ولایت فقیه در محتوای کتب درسی، به مثابه زمینه تحقق پیشفرض دوم (وضعیت مطلوب) میباشد.
(مقام معظم رهبری، 22/9/1388) رویکرد گفتمان سازانه با نفی دیدگاههای کنونی حاکم بر نظام برنامه درسی در انتقال نظریه ولایت فقیه در صدد عرضه دیدگاهی جدید در این زمینه است.