چکیده:
هدف این مقاله بررسی مسئولیتی است که از تخلف قوانین و مقررات خاص مربوط به تبلیغات بازرگانی یا قوانین و مقررات عام مسئولیت با مبنای قراردادی یا خارج از قرارداد در حوزۀ عرضۀ کالا و خدمات بهوجود میآید. قوانین ایران بهطور خاص به همۀ انواع این مسئولیتها نپرداخته است. این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیل حقوقی انجام یافته است، بررسی میکند که در اثر تبلیغات چه مسئولیتهایی قابل طرح است و کدامیک از مبانی قراردادی یا خارج از قرارداد، آن را پوشش میدهد؟ این مقاله نخست به بیان مفهوم مسئولیت ناشی از تبلیغات بازرگانی پرداخته، سپس به انواع مسئولیت قراردادی ناشی از عیب، تدلیس، اشتباه و تخلف از شرط ضمنی در جریان تبلیغات تجاری اشاره میکند. پس از آن مسئولیتهای ناشی از فریب، ضرر، تسبیب و ایجاب ملزم را در باب تبلیغات قابل طرح میداند و شرایط آن را تبیین میکند.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش که با روش توصيفي و تحليل حقوقي انجام يافتـه اسـت ، بررسـي مي کند که در اثر تبليغات چه مسئوليت هايي قابل طرح است و کداميک از مباني قراردادي يـا خارج از قرارداد، آن را پوشش مي دهد؟ اين مقاله نخست به بيان مفهـوم مـسئوليت ناشـي از تبليغات بازرگاني پرداخته ، سپس به انواع مسئوليت قراردادي ناشي از عيب ، تدليس ، اشـتباه و تخلف از شرط ضمني در جريان تبليغات تجاري اشاره مي کند.
يکـي از پژوهشگران (همايون ،«بازنگري تعريف تبليغات بازرگاني بر اساس ويژگي هاي فرهنگي جمهوري اسلامي ايران »، ص٢٥٦- ٢٤٤ به نقل از اسماعيلي ، ١٣٨٥، ص٣٣) با بررسي تمامي تعاريف و نظرداشت ويژگي هاي نظـام اسـلامي ، ايـن تعريف را پيشنهاد مي کند: «تبليغات بازرگاني نوعي از ارتباطات اسـت کـه از سـوي شـخص حقيقـي يـا حقوقي معيني ، با هدف معرفي ، جلب توجه و يا تشويق نسبت به کالا، خدمت ، نياز، مؤسسه يا آمـوزه اي ، با استفاده از وسايل گوناگون خطاب به توده ، گروه يا فرد صورت مي گيرد».
اگر برخي از مصاديق تبليغات بازرگاني ايجـاب دانسته شود، به نظر مي رسد نمي توان موجب را تنها به دليـل عـدول از ايجـاب ، ضـامن زيـان هـاي وارده دانست ؛ مگر اينکه به طور متعارف ، عدول يادشده موجب اضرار تلقي شود که در اين صورت بـر اسـاس قواعد ضمان قهري ، ايجاب کننده به جبران زيان ملزم خواهد بود.
با اين همـه ، به نظر مي رسد که حکم عام مادة ٨ قانون مسئوليت مدني مي تواند انواع تبليغات مقايسه اي را شامل شـود: «کسي که در اثر تصديقات يا انتشارات مخالف واقع به حيثيت و اعتبارات و موقعيت ديگـري زيـان وارد آورد مسئول جبران آن است ».