چکیده:
در این مقاله ، تقاضای پول در ایران و جانشینی میان مولفه های پولی بررسی و تجزیـه و تحلیل شده و منحنی درآمد-مخارج آن بـرآورد شـده اسـت . بـرآورد تـابع تقاضـای پـول و منحنی انگل آن تحت فرم تابعی انعطافپـذیر EASI، بـا اسـتفاده از دادههـای ماهانـه سـری زمانی سالهای ١٣٨٩-١٣٧٤ انجام شده است . نتایج بررسی تابع تقاضا، حـاکی از آن اسـت که مولفه های پولی، جانشین ضـعیف یکـدیگر هسـتند. توصـیه هـای سیاسـتی نیـز بـر اسـاس تخمین پارامترها و انواع کشش ها (درآمدی، قیمتی خودی، متقـاطع و جانشـینی موریشـیما) ارائه شده است . همچنین نتایج بررسی منحنی درآمد-مخارج حـاکی از آن اسـت کـه افـراد با افزایش درآمد، پول خـود را از سـپردههـای دیـداری خـارج کـرده و سـرمایه گـذاری در سپردههای مدتدار و همچنین به نسبت کمتری میزان نگهداری پول به صـورت اسـکناس و مسکوک افزایش مییابد.
خلاصه ماشینی:
در تخمین سیستم توابع تقاضای پول برای ایران بـا اسـتفاده از مـدل EASI ، سـه مولفـه پولی اسکناس و مسکوک، سپردههای دیداری و سپردههـای مـدتدار در نظـر گرفتـه شـده است و با استفاده از مقادیر تقاضا و هزینه ، استفاده هـر یـک از مولفـه هـا تـابع تقاضـای پـول برآورد میشود.
به این مفهوم که در صورت افزایش هزینه نگهـداری پـول بـه صورت اسکناس و مسکوک و یا سپرده هـای دیـداری ، هـم اسـکناس و مسـکوک در دست افرادکاهش پیدا می کند و هم پول نگهداری شده در سپرده های دیداری .
دو سبد اسکناس و مسـکوک و سـپرده هـای دیـداری مکمـل موریشیماسـت و مقـادیر کشش جانشینی موریشیمای آن ها کمتر از یک است ، و برعکس ؛ بـه عبـارتی افـزایش هزینه نگهداری پول به صـورت اسـکناس و مسـکوک باعـث کـاهش نگهـداری پـول بصورت سپرده های دیداری می شود.
یعنـی افـزایش هزینـه نگهداری پول به صورت اسکناس و مسکوک باعث کاهش نگهـداری پـول بصـورت سپرده های مدت دار می شود، ولی سـبد اسـکناس و مسـکوک بـرای سـبد سـپرده هـای مدت دار نه مکمل و نه جانشین موریشیما است ؛ 1.
مقادیر کشش های جانشینی موریشیما حاکی از آن است که بـا افـزایش هزینـه اسـتفاده سپرده های مدت دار، نسبت اسکناس و مسکوک بـه سـپرده هـای مـدت دار تغییـر محسوسـی نمی یابد.
, Douglas Fisher, and Apostolos Serletis (1992) Consumer theory and the demand for money.
and Douglas Fisher (1984) The translog utility function and the demand for money in the United States.
§ Serletis, Apostolos (1988) Translog flexible functional forms and substitutability of monetary assets.