چکیده:
هدف ما از این تحقیق تشخیص شرایط و عوامل باروری پایین در ایران و پیشنهاد مسیرهای مستقیم سیاستگذاری برای ارتقای باروری بود. ابتدا ملاحظه کردیم که وضعیت موجود جمعیت ایران می تواند به نحو بی سابقه ای مناسب توسعه و در نتیجه اشتغال و ازدواج جوانان باشد. در واقع، استفاده درست و به موقع از فرصت های ایجاد شده موجود توسط تحولات جمعیتی کشور نه تنها می تواند شرایط را برای ارتقای باروری مساعد سازد، بلکه اثربخشی عوامل و مسیر های ارتقای باروری را هم بالا می برد. در ادامه، مسیرهای مستقیم را از طریق یک مدل نظری که در آن سطح جاری باروری تابعی از تعداد فرزندان قصد شده زنان (IP) و شش عامل تعدیل کننده آن است جستحو کردیم. دو عامل را به دلیل تاثیر کم و مقاوم بودن در مقابل سیاستگزاری حذف کردیم. چهار عامل باقی مانده را با توجه به رویکرد نظری اتخاذ شده به دو دسته عوامل همسو (شامل ناباروری و تاثیر تمپو) و عوامل بالقوه همسو یا ناهمسو (شامل نقش های رقیب با فرزندآوری و فرزندآوری ناخواسته) تقسیم و پتانسیل هر عامل و چشم انداز مسیر باز شده توسط آن را برای ارتقای سطح جاری باروری کشور مطالعه و ارزیابی کردیم.
خلاصه ماشینی:
در این مورد هم از فرصـت ایجاد شده توسط ترکیب سنی، فرصتی که گذرا و کاهنده است (نگاه کنید به جدول ٢)، باید به بهترین وجه استفاده کنیم و با اتخاذ سیاست های مناسب سطح باروری جـاری را در صورت امکان تا سطح لازم برای جانشینی ارتقا دهیم .
در دو مطالعه انجام شده اخیر، یکی در تهران (فراهـانی خلـج آبادی، ١٣٩١: ٧٦) و دیگری در سبزوار (شاه آبادی، ١٣٩٢: ٨٦) توزیع تعداد فرزندان قصد شده زنان در شرف ازدواج به شرح زیر بوده است : جدول ٤- مقادیر تقریبی مدل برای دوره های گوناگون و سطوح باروری هر دوره دوره و سطح IP Fc Fi Ft Fr Fg Fu TFR پیش از گذار 1 2 3 4 5 6,00 5,00 4,50 4,00 3,50 1,00 0,95 1,00 1,10 1,01 1,05 1,00 0,95 0,99 1,09 1,01 1,10 1,00 0,95 0,98 1,08 1,02 1,20 0,98 0,95 0,97 1,07 1,03 1,30 0,97 0,95 0,96 1,06 1,04 1,40 6,65 5,69 5,54 5,18 4,78 گذار 6 7 8 9 10 3,25 3,00 2,50 2,25 2,10 0,95 0,95 0,95 1,05 1,05 1,50 0,93 0,95 0,95 1,04 1,05 1,40 0,92 0,94 0,95 1,03 1,05 1,25 0,91 0,93 0,92 1,02 1,04 1,20 0,90 0,92 0,91 1,01 1,02 1,15 4,61 3,85 2,78 2,23 1,87 پس از گذار 11 12 13آینده (٢٠٢٠) 2,10 2,05 2,02 2,00 0,90 0,90 0,90 1,00 1,02 1,09 0,90 0,91 0,90 1,00 1,02 1,09 0,90 0,93 0,95 1,00 1,01 1,09 0,90 0,95 1,00 1,00 1,01 1,09 1,70 1,68 1,77 1,88 مأخذ: مورگان و هیگون (٦ :٢٠٠٥ ,Morgan and Hagewen).