چکیده:
پرورش خلاقیت کودکان همواره یکی از اهداف بنیادی در حوزه تعلیم و تربیت کودکان است، ازآنجاکه مبانی نظری و تجربی در حیطه خلاقیت مؤید قابل پرورش بودن خلاقیت است، لذا پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه پرورش خلاقیت از طریق فعالیتهای گروهی برافزایش خلاقیت کودکان پیشدبستانی انجامگرفته است. این پژوهش شبه آزمایشی با پیشآزمون- پسآزمون و گروه کنترل است. جامعه پژوهش عبارت است از کلیه کودکان پیشدبستانی تحت نظارت سازمان بهزیستی در سال تحصیلی 93- 92. نمونه پژوهش شامل 44 کودک پیشدبستانی بودند که بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش 12 جلسه یکساعته مداخلات مربوط با مبانی نظری خلاقیت را دریافت نمودند. ابزار پژوهش فرم B تصویری تورنس بود. بهمنظور تحلیل دادهها روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیهوتحلیل قرار به کار رفت. نتایج نشان داد که برنامه پرورش خلاقیت میتواند بهطور معناداری باعث ارتقاء خلاقیت و مؤلفههای آن در کودکان گردد. تفاوت برنامه پرورش خلاقیت برحسب جنسیت در نمره کلی خلاقیت معنادار نبود به عبارتی تأثیر افزایشی برنامه روی دختران و پسران در نمره کلی خلاقیت یکسان بود اما در مؤلفههای اصالت و بسط، تفاوت برحسب جنسیت معنادار بود و دختران عملکرد بالاتری نسبت به پسران داشتند؛ بنابراین با توجه به اثربخشی برنامه ضروری به نظر میرسد که چنین برنامههایی بهمنظور ارتقاء رشد شناختی و خلاقیت در سطح کلان در مراکز پیشدبستانی اجرا شود.
خلاصه ماشینی:
"1 Hui & Lau 2 Lee 3 Stephens 4 Kousouas 5 Prieto 6 Hong 64 با توجه به اهمیت خلاقیت به عنوان پیچیده ترین و عالیترین جلوه اندیشه انسان و با توجه به اینکه خلاقیت موهبتی الهی و همگانی است که ظهور آن نیازمند پرورش است و به قول تورنس ایجاد فرصت برای پرورش خلاقیت برای هر جامعه امری حیاتی است (شریفی و داوری، ١٣٨٨)، این سؤال مطرح میشود که از چه روش ها و مداخلاتی میتوان برای ارتقاء تفکر خلاق در جامعه بهره گرفت ؟ و چگونه میتوان برخلاف شیوه های سنتی آموزش که بازدارنده خلاقیت هستند این فرصت را برای رشد جامعه فراهم کرد؟ در مطالعات گذشته شیوه ها و برنامه های مختلفی برای پرورش خلاقیت مطرح شده است ازجمله آموزش فلسفه به کودکان (جهانی،١٣٨٥)، بدیعه پردازی (مؤمنی مهموئی و اوجی نژاد، ١٣٨٩)، موسیقی (کاتسپیدو، هارگریوز١، ٢٠٠٩)، بارش مغزی (گنجی و همکاران ، ١٣٨٤ و میچینو٢، ٢٠٧٢)، داستان پردازی خلاق (سموگرزیوزک ٣ ٢٠٠٩)، بازی (سانسان وال ٤، ٢٠١٤، مولیناکس و دیلالا٥، ٢٠٠٩)، نمایش خلاق (ذکریایی و همکاران ، ١٣٨٧.
در ایران از ترکیب دو روش نمایش خلاق و قصه گویی (ذکیریایی و همکاران ، ١٣٨٧) و بازی و قصه گویی (رادبخش و همکاران ، ١٣٩٢) برای افزایش خلاقیت استفاده شد و نتایج هر دو روش ترکیبی نشان داد که استفاده از این روش ها 1 Moran 67 2 Karwowski & Soszynski به طور معناداری باعث افزایش خلاقیت در هر چهار مؤلفه آن میشود، در ارتباط با نقاشی و خلاقیت باید عنوان کرد که استفاده از رنگ ها در نقاشی جدا از واقعیت طبیعیشان باعث تحریک خلاقیت در کودکان میشود (غلامی توران پشتی و کریم زاده ، ١٣٩٠)."