چکیده:
مشارکت یکی از ارکان اساسی در توسعه به خصوص در توسعه مناطق روستایی محسوب می شود. فرایند مشارکت می باید به گونه ای داوطلبانه ، تعاملی و دوسویه جنبه عملی به خود بگیرد. در مباحث توسعه ؛ راهبردهای متعددی برای افزایش مشارکت مردم در عمران و توسعه مناطق روستایی مطرح می باشد که یکی از مهم ترین آن ها تشکیل نهادهای سازماندهی شده است ، مانند سازمان های غیردولتی که به عنوان بخش سوم در کنار بخش خصوصی (بازار) و دولت (عمومی ) در اداره جامعه نقش دارند. از این روست که در سال های اخیر دهیاری ها به عنوان مدیریت جدید در روستاها تعریف گردیده اند تا به نام میانجی بین مردم و دولت نقش ایفا کنند. دهیاران به عنوان مدیران روستایی و صاحبان منابع و اختیارات درخور توجه ، در صورت داشتن انگیزه و مهارت های لازم می توانند نقش مهمی در افزایش مشارکت مردم و توسعه روستایی ایفا کنند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد دهیاری ها در راستای افزایش مشارکت روستاییان بوده است . محدوده تحقیق ، ١٣١ روستای دارای دهیاری در شهرستان بیرجند می باشد. نمونه تحقیق با فرمول کوکران تعداد ٣١٢ مورد برآورد شد، روش جمع آوری اطلاعات و داده ها از طریق پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق تأیید گروه متخصصان و پایایی آن نیز که از طریق آزمون آلفای کرونباخ به میزان ٠.٨٩ تعیین شد نشان دهنده انسجام قابل قبول در سؤالات است . داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری ssps مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین عملکرد دهیاری ها با افزایش مشارکت اجتماعی خانوارهای روستایی ، رابطه آماری معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون t استیودنت نشان داد که بین دیدگاه روستاییان و دهیاران در خصوص نقش دهیاری ها در افزایش مشارکت اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد (٠٠١>p).
خلاصه ماشینی:
"٣٣١ می باشد که نشان دهنده این مطلب است که از دیدگاه خانوارهای روستایی نمونه تحقیق در حیطه افزایش مشارکت اجتماعی ، دهیاری ها ضعیف ترین عملکرد را در بخش های همکاری با شرکت های تعاونی ، سهامی زراعی و ایجاد زمینه و بستر لازم برای مشارکت تمامی خانوارهای روستایی در فرایند توسعه پایدار روستا داشته اند.
٤٦١ می باشد که این آمار و ارقام نشان می دهد از دیدگاه دهیاران نمونه تحقیق در حیطه افزایش مشارکت اجتماعی روستاییان ، دهیاری ها ضعیف ترین عملکرد را در بخش های ایجاد بستر و زمینه برای مشارکت در توسعه پایدار روستا، فرهنگ سازی در زمینه مشارکت مالی در بهبود وضعیت روستا و همکاری با شرکت های تعاونی ، سهامی زراعی و غیره در جهت بهبود فعالیت های آنان داشته اند.
در پژوهش حاضر، هدف ارزیابی عمـلکرد دهیاری ها در خصوص افزایش مشارکت اجتماعی روستاییان در روستاهای شهرستان بیرجند بوده و نتایج تحقیق نشان داد که از دیدگاه روستاییان ، مدیریت به کارگیری ظرفیت مشارکت عمومی در مواقع لازم و بسیج عمومی آن ها و همچنین زمینه سازی برای توسعه تشکل های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی مبتنی بر مشارکت جمعی ، از بالاترین عملکرد و همکاری با شرکت های تعاونی و سهامی زراعی و همچنین ایجاد زمینه و بستر لازم برای مشارکت تمامی خانوارهای روستایی در فرایند توسعه پایدار روستا، از پایین ترین عملکرد برخوردار بوده اند که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند."