چکیده:
از ویژگی های انقلاب های بزرگ که انقلابیون آن را تضمینی بر جهان شمولی انقلاب خود می دانند، «گسترش ورامرزی» آن است. این ویژگی انقلاب در ادبیات رایج جامعه شناسی سیاسی، تحت عنوان «صدور انقلاب» مفهوم سازی شده که در کنار آن، واژگانی چون «بازتاب انقلاب»، «اشاعه انقلاب» و «تاثیر انقلاب» نیز مورد استفاده قرار گرفته است. در میان آثار متعددی که در این حوزه به زبان های مختلف منتشر شده است، نمی توان یک الگوی جامع برای توصیف و تشریح «پراکنش انقلاب ها» را شناسایی کرد. از این رو نگارندگان از رهگذر ریشه شناسی واژگان این حوزه، در پی ارائه الگویی در فهم و تطبیق گسترش ورامرزی انقلاب ها هستند. این مقاله پیرامون این پرسش سازمان یافته است که برای گسترش و پراکنش انقلاب ها، چه مدلی می توان طراحی کرد، تا ضمن مشخص بودن مقدمات، فرایند، اجزا و گونه های پراکنش، بتوان چارچوبی برای تطبیق گسترش انقلاب ها فراهم کرد.
Transboundary Development is among the features of great revolutions that is considered as a guarantee of being universal by their revolutionists. This feature of revolution has been conceptualized under the title of Export of Revolution in the political sociology literature which is also in company with expressions such as reflection of revolution, dissemination of revolution and effect of revolution. A comprehensive pattern from various works published in different languages in this field cannot be realized to describe and explain the distribution of the revolutions; therefore, through an etymology perspective on the lexicon of this field, the authors are in search of proposing a pattern to understand the transboubdary developments of revolutions. This paper has been organized by revolving around the question that what model of development and dissemination of revolutions can be designed so that in addition to having clear preliminaries, processes, components and types of disseminations, a frameworks for correspondence of revolutions can be provided.
خلاصه ماشینی:
(اسپوزیتو، 1382: 85) هرچند انقلابیون در پی ترویج خود در خارج از مرزهایشان هستند، اما نمیتوان گفت که هر انقلابی ترویج مییابد و دیگر کشورها را دستخوش تغییر قرار میدهد؛ زیرا مفهوم «صدور انقلاب» با توجه به نوع انقلابها متفاوت است.
(بشیریه، 1384: 176) ترویج اصول انقلابی و نگاه انقلابیون به خارج از مرزهایشان، همواره در ذات همه انقلابها بوده و این مسئله مورد توجه تئوریپردازان انقلاب نیز قرار گرفته است.
(Ibid: 212) شناسایی مفاهیم در ادبیات حاضر برای توضیح «گسترش ورامرزی انقلاب» در متون علمی جهانی بهویژه انگلیسی و فرانسوی، عمدتا واژه Impact مورد استفاده قرار گرفته است که برای نمونه میتوان به آثار دویل 1 (1989)، آرونت 2 (1967) و اسپکتور 3 (1962) اشاره کرد.
البته در کنار آن میتوان واژههای Effect ازجمله در (Aerts & Crouzet, 1990)، Export ازجمله در (Halliday, 1999)، Diffusion ازجمله در (Weyland Reflex, 2009) و Influence را نیز شناسایی کرد که دامنه استفاده بسیار کمتری در مقایسه با Impact دارند.
محمدی (1385)، خلیلی و دیگران (1390) و خرمشاد و همکاران (1390) در آثارشان، سعی در تفکیک واژگان «صدور» و «بازتاب» و تاحدی تعریف آنها داشتهاند؛ اما این تفکیک و تعریفها، بدون هیچ مبنایی بوده و بار معنایی آنها مورد غفلت قرار گرفته است.
این تفکیکها نهتنها بدون در نظر گرفتن بار معنایی است، بلکه دو واژه تأثیر و نتیجه را نیز بهکار بردهاند که خود معنای متفاوتی در حوزه «گسترش ورامرزی انقلابها» دارد.
اما از طرف دیگر باید به دلایل و نیات تمایل کشورهای خارجی برای مقابله با رژیم انقلابی نیز اشاره کرد که این بحث در ذیل پروژه بازتاب مورد بحث قرار میگیرد.