چکیده:
در کشورهای جهان سوم، به موضوع انقلاب، بهعنوان یکی از راههای رسیدن به توسعه، توجه شده است. حال این سؤال مطرح است که دستاورد انقلاب اسلامی از منظر توسعة سیاسی، چه بوده و جمهوری اسلامی چه سیاستها و برنامههایی را برای تحقق آن به کار بسته است؟ یافتههای این مقاله نشان میدهد بعد از شکلگیری نظام جمهوری اسلامی و تثبیت نهادهای انتخابی، دولتها در برنامهها و سیاستهای خود جهتگیری متفاوتی در راستای توسعة سیاسی داشتهاند، اما با توجه به فاصلة نسبی این برنامهها با آرمانهای انقلاب اسلامی، هنوز ظرفیتهای زیادی برای تحقق توسعة سیاسی در جمهوری اسلامی وجود دارد که به بازنگری سیاستها و جمعبندی در شرایط موجود احتیاج دارد. چارچوب نظری این مقاله رهیافت غایتگرایانة لوسین پای است که توسعة سیاسی را وضعیتی میداند که کشورها پس از رسیدن به آن ویژگیهای خاصی پیدا میکنند که بهعنوان نشانگان تجدّد و معرّف توسعة سیاسی مطرح است. این رهیافت، توسعة سیاسی را به معنای افزایش ظرفیت و توانایی نظام سیاسی در مواجهه با مشکلات و چالشهای پیشِ رو میداند.
In the Third World، Revolution have been considered as a means of achieving development. Therefore، from the perspective of political development، the question is that; what is the achievements of the Islamic Revolution and the IRI what policies and programs applied to achieve the political development? The findings of this study show that after the establishment of the Islamic Republic and the consolidation of representative institutions، government programs and policies in line with political developments have had a different orientation.
The theoretical framework of this paper is that of Lucian Pye،s Extremely realistic approach، recognizes the political situation in the country after reaching a certain pleasant aspects of the syndrome that represent modernity and the political development. In this approach، the political development is of increasing the capacity of the political system in the face of difficulties and challenges.
خلاصه ماشینی:
بدین ترتیب ، جمهوری اسلامی با هدف ایجاد ظرفیت های جدید در راستای حل مشکلات اقتصادی کشور،به آزادسازی اقتصادی، کنترل زدایی و تشویق سرمایه گذاری خصوصی داخلی و حتی جذب سرمایۀ خارجی و استقراض خارجی، همکاری با نهادهای مالی بین المللی ، تأسیس مناطق آزاد تجاری و گسترش زیرساخت های اقتصادی و صنعتی روی آوردکه آثارآن در بازسازی اقتصادی و بهبود برخی مؤلفه های تولیدو سرمایه گذاری نمودار شد؛به گونه ای که در اواسط دهۀهفتاد، ضمن کاهش بیکاری به ٩/١درصد، بهبود نرخ رشد اقتصادی به سطح متوسط ٧/٤ درصد و سرمایه گذاری متوسط سالیانۀ ١٣/٣ درصد در طول برنامۀ اول توسعه (مزروعی ، ١٣٨٧)، شاهد کاهش تدریجی کسری بودجه ، رشد نسبی درآمد سرانه و رفاه اجتماعی بودیم که تاکنون با فراز و نشیب ادامه داشته است .
با انتخابات دوم خـرداد ١٣٧٦و مـشارکت حماسـی مردم (٨٠ درصد)، چهرة دیگری از ظرفیت های مردم سالارانۀ جمهوری اسلامی بـروز کـرد کـه دولت از این فرصت برای پوشش دادن به مؤلفه هـاو ابعـاد مختلـف توسـعۀ سیاسـی ، هماننـد گسترش و توسعۀ مطبوعات و اطـلاع رسـانی،تکثیـر احـزاب و گـروه هـای سیاسـی، تـشکیل سازمان هاو تشکل های مردمی ، گسترش ارتباطات و اینترنت در اقـصی نقـاط کـشور، اجـرای انتخابات شوراهای اسلامی شهرو روستا در سراسر کشور همراه با گسترش فضای نقدو انتقاد و تقویت گفتمان جامعۀ مدنی، مشارکت و توسعۀ سیاسی استفاده کرد.