چکیده:
پاکستان و عربستان به عنوان دو کشور مهم جهان اسلام، در نیم قرن اخیر به دلایلی مانند نیاز متقابل، سنخیتهای مذهبی و منافع منطقهای همسو، مناسبات بسیار نزدیک و در برخی مقاطع روابط راهبردی را تجربه کردهاند. اگرچه این روابط فراز و فرودهایی داشت، از تداوم و ثبات نسبی قابل ملاحظهای نیز برخوردار بود. براساس برخی شواهد میتوان پی برد که بعد از روی کار آمدن نواز شریف در پاکستان و ملک سلمان در عربستان، همکاریهای مذکور در حال تبدیل شدن به «اتحاد و ائتلاف راهبردی» است و فهم علل این تحول نیز به درک روشنتر تحولات آینده کمک میکند. حال، چرا همکاریهای پاکستان و عربستان در دوره نواز شریف و سلمان بن عبدالعزیز، به صورت یک اتحاد راهبردی تجلی یافته است؟ برای پاسخ به این پرسش باید گفت از آن جایی که هماهنگی جبهه تروریستهای ضد سوری، مدیریت جنگ علیه یمن و سرکوب مقاومتهای مردمی در منطقه توسط عربستان مستلزم تشکیل یک بلوک سیاسیـ امنیتی متحد است و به اعتقاد آل سعود، پاکستان باید نقش محوری را در این جبهه ایفا کند، علاوه بر نیازمندیهای متقابل اقتصادی و نظامی طرفین، همکاری دولتهای نواز و سلمان به سمت اتحاد و ائتلاف راهبردی سوق یافته است.
خلاصه ماشینی:
"حال، چرا همکاریهای پاکستان و عربستان در دوره نواز شریف و سلمان بن عبدالعزیز، به صورت یک اتحاد راهبردی تجلی یافته است؟ برای پاسخ به این پرسش باید گفت از آن جایی که هماهنگی جبهه تروریستهای ضد سوری، مدیریت جنگ علیه یمن و سرکوب مقاومتهای مردمی در منطقه توسط عربستان مستلزم تشکیل یک بلوک سیاسیـ امنیتی متحد است و به اعتقاد آل سعود، پاکستان باید نقش محوری را در این جبهه ایفا کند، علاوه بر نیازمندیهای متقابل اقتصادی و نظامی طرفین، همکاری دولتهای نواز و سلمان به سمت اتحاد و ائتلاف راهبردی سوق یافته است.
اکنون باید پرسید چرا روابط و همکاریهای پاکستان و عربستان در دوره نواز شریف و سلمان بن عبدالعزیز به صورت یک اتحاد راهبردی تجلی یافته است؟ به نظر میرسد بتوان در پاسخ به این سؤال، این فرضیه را مطرح کرد که علاوه بر نیازمندیها و منافع متقابل اقتصادی و امنیتی دو کشور، برخی محرکهای سیاسی و امنیتی منطقهای از جمله بحرانهای سوریه و یمن و تلاش عربستان برای تشکیل بلوک سنی قدرتمند، موجب شکلگیری و تداوم اتحاد راهبردی دولتهای نواز ـ سلمان شده است.
اگرچه همکاریهای نظامی و امنیتی در چند دهه اخیر، یکی از ارکان شراکت راهبردی پاکستانـ عربستان بوده، رویکرد ارتش پاکستان در این زمینه مطلق نیست و در بیشتر مقاطع از برخی ملاحظات تبعیت کرده است؛ حتی نوع روابط ارتش با دولت نواز شریف به عنوان یک موضوع داخلی پاکستان نیز بر ماهیت مناسبات این کشور با عربستان به صورت کامل تأثیرگذار است."