چکیده:
همواره اين سؤال مطرح بوده و هست كه چه تفاوتي ميان دادخواست و دعوا وجود دارد؟ آيا اولي ناظر به فرم و دومي مربوط به ماهيت ادعا است يا اينكه آن دو با وج ود افتراق لفظي، داراي اشتراك معنوي نيز هستند؟ اين اختلاف در عنوان، به استرداد دادخواست و دعوا نيز تسري يافته و به تناسب سبب صدور سه قرار متفاوت نيز مي شود. به زودي خواهيم ديد كه تفاوت بين دادخواست و دعوا و به تبع آن اختلاف ميان استرداد
دادخواست و استرداد دعوا، بيش از آنكه به تفاوت ماهوي آن دو نهاد مرتبط باشد، به مقاطع و بر شهاي زماني جريان دادرسي ارتباط دارد؛ به همين علت نيز تصميمات و آراء صادره از دادگاه و مدير دفتر دادگاه را متفاوت مي گرداند
خلاصه ماشینی:
"به موجب مستند یاد شده به طور کلی امکان استرداد دعوا از زمان تشکیل اولین جلسه دادرسی آغـاز و تـا زمـان خـتم دادرسـی فـراهم اسـت ولـی در ایـن بازه زمانی ، استرداد دعوا به جهت موقعیت و زمان طرح آن ، با دو اثر متفاوت انجام می شود؛ اگـر استرداد دعوا از آغاز اولین جلسه دادرسی تا ختم مذاکرات اصحاب دعوا یعنی تا پایان مـذاکرات و دفاعیات طرفین در جلسه دادرسی مزبور تقاضا گردد، دادگاه قرار رد دعوا را صادر خواهـد نمـود و این قرار موکول به موافقت خوانده دعوا و یا احراز کیفیت استرداد دعوای خواهان از حیث صـرف نظر کردن کلی وی از دعوای خویش نیست (بند ب مـاده ١٠٧ ق .
در بیان تفاوت میان قرار رد دعوا و قرار سقوط دعوا می توان گفت که اصولا هنگامی که خواهان از دعوای خود به طور کلی صرف نظر کرده و دادگاه قرار سقوط دعوا را صادر می کند، خواسـته و دعوا با عنوان قانونی «دعوا»، نه تنها برای خواهان بلکه از منظر دادگاه نیز محرز است ؛ به عبارت دیگر قطع نظر از قوت دعوی خواهان از حیث ادله ابـرازی و کیفیـت پاسـخ خوانـده ، از دعـوایی می توان به طور کلی صرف نظر کرد و استرداد آن را خواست کـه بـه عنـوان دعـوا بتـوان آن را استماع کرد و مصون از هر گونه ایراد مقرر در ماده ٨٤ ق .
Loughlin, Paula and Stephen Gerlis - Civil Procedure – Cavendish publishing – second edition – 2004.
Loughlin, Paula and Stephen Gerlis - Civil Procedure – Cavendish publishing – second edition – 2004."