چکیده:
اسرائیل به دلیل شرایط خاص مربوط به چگونگی پیدایش آن به عنوان رژیمی مبتنی بر صهیونیسم در سرزمین اسلامی فلسطین در منطقه خاورمیانه و قلب جهان اسلام، با معضل عمیق انزوای سیاسی در مناطقی مهم از جهان، از جمله قاره آسیا روبهرو بوده است. البته شرایط حاکم در زمان جنگ سرد این روند را تشدید کرده بود. پس از فروپاشی نظام دوقطبی، اسرائیل فضای مانور بیشتری برای خروج از انزوای سیاسی به دست آورد، زیرا از جذابیتهای سودمندی به لحاظ فناوریهای پیشرفته، به ویژه در بعد نظامی برای کشورهایی همچون هند برخوردار بود. بنابراین، روابط کامل دیپلماتیک هند و اسرائیل در سال 1992 برقرار شد. هرچند هند تلاش کرده است روابط دهلینو ـ تلآویو در معرض افکار عمومی داخلی و منطقهای قرار نگیرد، به علت تاثیرگذاری قابل توجه این رابطه در سیاستهای بینالمللی، از جمله دگرگونی در موازنه قدرت در جنوب آسیا و خاورمیانه مورد توجه کارشناسان و سیاستگذاران امنیت منطقهای و بینالمللی قرار گرفته است. در مقاله پیش رو، سابقه تاریخی رابطه هند و اسرائیل در ابعاد مختلف آن، عوامل موثر در توسعه، چالشها و محدودیتها و چشمانداز آن توضیح داده میشود.
خلاصه ماشینی:
"مقدمه در بیش از یک دهه گذشته، هرگاه از ایجاد و توسعه روابط هند و اسرائیل سخن رفته، بلافاصله ارتباطات نظامی، دفاعی و امنیتی آنها به ذهن بیشتر صاحبنظران متبادر شده است؛ با وجود اینکه تعاملات اقتصادی دو کشور نیز به موازات پیوندهای نظامی گسترش یافته است.
بنابراین، هرگونه حرکت مثبت دهلی نو به سوی اسرائیل به عنوان اقدامی مضر نسبت به منافع حیاتی هند تلقی میشد؛ حتی با وجود قصور اعراب در حمایت متقابل از هند در جریان جنگهای این کشور با چین (1962) و پاکستان (1971ـ1965)، دهلینو حاضر بود با رد کامل برقراری روابط دیپلماتیک با تلآویو و انتقاد از آن در مجامع بینالمللی، بهای لازم را برای خرسندی اعراب بپردازد.
با افزایش تعداد دانشجویان هندی در دانشگاههای اسرائیل و دانشجویان اسرائیلی در دانشگاه هند کانالهای مؤثری برای تفاهم بهتر بین دو کشور ایجاد شده است؛ چنانکه تعاملات فرهنگی چند سال گذشته به هند و اسرائیل کمک کرده است اشتراکات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی خویش را کشف کنند (www.
اگرچه از دید ناظران منطقهای و جهانی تنها ارتباطات نظامی هند و اسرائیل، با توجه به تکنولوژی پیشرفته اسرائیل، اهمیت راهبردی به خود گرفته است، باید به این مهم نیز توجه داشت که ایجادکننده و تقویتکننده ارتباطات نظامی دو کشور، روابط اقتصادی آنها در چندین سال گذشته بوده است؛ زیرا هند در این چارچوب، به فناوریهای پیشرفته اسرائیل در بخش غیرنظامی، از جمله در زمینه کشاورزی دست یافته است."