چکیده:
در مطالعه حاضر، بیشتر آمار و اطلاعات مورد نیاز بهصورت پیمایشی و از طریق تکمیل 457 پرسشنامه از خانوارهای عشایری استان فارس و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای سهمرحلهای بهدست آمد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شاخص بارش استانداردشده در قالب معیار تعیین وضعیت خشکسالی استفاده شد. همچنین، برای بررسی فقر، از شاخصهای نسبت سرشمار و شکاف فقر و بهمنظور تعیین عوامل موثر بر احتمال فقر خانوارهای عشایری در دوره خشکسالی، از مدل توبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که افزایش 5/ 17 درصدی شکاف فقر در این دوره از مسائل بسیار مهم بهشمار میرود. بررسی عوامل تعیینکننده در این زمینه بیانگر آن است که در صورت بروز خشکسالی، ساختار اجتماعی جامعه عشایری با اتکای آن بر دانش بومی مهمترین عامل کاهنده احتمال فقر خانوارهای عشایری است و منابع آب سطحی و زیرسطحی نامطمئن را میتوان عمدهترین و اساسیترین عامل بروز پدیده فقر در این جامعه دانست. بر این اساس، برای مقابله با فقر عشایر در دوره خشکسالی، تمرکز بر شناسایی نقاط قوت حاکم بر ساختار اجتماعی عشایر و تعمیم آنها و نیز ایجاد منابع آب مطمئن توصیه میشود.
This study investigated nomad households’ poverty in drought period and identified its determinant s in Fars province of Iran. D ata were gathered by 457 questionnaires from the nomad families through three-stage cluster random sampling. Standardized p recipitation index was used to classify drought severity، the headcount poverty and poverty gap indexes were used to determine the poverty situation، and the Tobit model was used to determine the factors affecting poverty probability . The result revealed that an increase of 17.5 percent in the poverty gap is very important in the drought period . Investigating the determinants indicated that the social structure of nomads based on their local knowledge was the most important factor in reducing the poverty gap in drought co nditions; and unreliable w ater resources were known as the most important and most fundamental cause of increasing poverty in the nomad society. Accordingly، to combat the poverty of nomads in such periods، the study suggests focusing on identification of strengths of nomad social structure and generalizing them as well as creating safe water resources.
خلاصه ماشینی:
"(1) که در آن ، qi متغیر وابسته (در مواردی که خانوارها غیرفقیر باشند، به صورت گسسـته و در مواردی که خانوارها فقیر باشند، به صورت پیوسته است )، P١ شکاف یا عمق فقر هر خانوار در صورت بروز پدیدة خشکسالی (که با استفاده از z-xi به دسـت آمـده و دیگـر متغیرهای این رابطه نیز قبلا تعریف شده اند)، ١*P عمق فقر در سطح برابـری خـط فقـر با مخارج خانوارها (مقدار آن برابر با صفر)، HD بعد خانوار (نفر)، HA سن سرپرسـت خانوار (سال )، EDU وضعیت سواد (باسواد= ۱، بـی سـواد= ۰)، MAR وضـعیت تأهـل (متأهل = ۱، سایر= ۰)، ANH سابقة دامداری سرپرسـت خـانوار (سـال )، EH وضـعیت برخورداری از تجربة خشکسـالی (دارای تجربـه = ۱، فاقـد تجربـه = ۰)، TRIBE بـردار ساختار اجتماعی خانوارهای عشایری در قالب شش طایفه (کشکولی بـزرگ ، کشـکولی کوچک ، عمله ، دره شوری ، جاوید، و عرب ) مشتمل بر پنج متغیر مجـازی شـامل D١ تـا D٥،CL هزینة نگهداری دام در دورة خشکسالی (ریال در هر رأس دام )، FM مهاجرت کامل خانواده در اثر خشکسالی (انجام مهاجرت = ۱، عدم انجام مهـاجرت = ۰)، PCCH تغییر شغل دائمی در دورة خشکسالی (تغییر شغل دائمی = ۱، عدم تغییر شغل دائمی = ۰)، CSD بردار نظام کشت حفاظتی محصولات کشـاورزی در دورة خشکسـالی (نکاشـت ، افزایش فاصلة ردیف ها، کاشت کیاهـان زودرس ، خـاکورزی حفـاظتی ) در قالـب سـه متغیر مجازی C١ تا C٣،TWR بردار نوع منبـع آب در دسـترس (رودخانـه ، سـد، چـاه ، چشمه ، قنات ، استخر، سطح صیقلی و سایر منابع ) در قالب هفت متغیـر مجـازی Z١ تـا Z٧ بوده و همچنین ، ei جملة خطاست ."