چکیده:
در این پژوهش با استفاده از مدل ارزیابی فیزیکی ژئوسایتها (GAM) که پتانسیل ایجاد برنامهریزی پایدار و
مدیریت میراثهای طبیعی و تبدیل آنها به مقاصد گردشگری را مدنظر قرار میدهد، ژئوسایتهای توده
کوهستانی شاهو مورد ارزیابی قرار گرفت. این مدل بر پایه مدلهای ارزیابی که قبلا ارائه شده و از طریق دو
گروه ارزشهای اصلی و ارزشهای مکمل به ارزیابی ژئوسایتها میپردازد. در ارزیابی کلی ژئوسایتهای
5/ 20 و 75 /16 ،5/ 16 کوهستان شاهو، ژئوسایتهای غار قوری قلعه، دره سیروان و سراب روانسر به ترتیب امتیاز 9را کسب کردند و به عنوان برترین ژئوسایتها برای کاربریهای ژئوتوریستی تعیین شدند. بر مبنای نتایج
پژوهش ژئوسایتها از ارزش علمی آموزشی و زیباییشناختی تقریبا مناسبی برخوردارند، اما به لحاظ ارزش
های گردشگری ژئوسایتهای منطقه مورد مطالعه وضعیت مطلوبی ندارند. همچنین از دید حفاظتی، حفاظت از ژئوسایتها به صورت بالفعل صورت نمیگیرد و دلیل سالم ماندن این سایتها، ناشناخته بودن آنها میباشد. در
نهایت میتوان گفت که علاوه بر سایر ارزشهای طبیعی و فرهنگی کوهستان شاهو، این منطقه میتواند چشم انداز مناسبی برای توسعه پایدار ژئوتوریسم فراهم کند.
In this research, the Geosite of Sahoo Mountain has been investigated using Geosite Assessment Model (GAM) which considers providing sustainable planning and natural heritage management and rendering them to tourism targets. It is based on previously- mentioned assessment models and proposed to evaluate the geo sites through two groups of main values and supplementary value. In the general assessment of Shahoo Mountain, the geo sites including Ghoori Ghal'e Cave, Sirvan Valley and Ravansar Spring got the high score of 20.5, 16.75 and 16.5, respectively and were identified as the best geo sites for geo-tourism purposes. The results show that they involve almost suitable scientific-educational and aesthetic value; however, they are not in good conditions in terms of tourism values of the studied regional geo sites. Also, from a conservation perspective, no active protection is done and as they are unknown, they become safe. Finally, it can be said that besides other natural and cultural values of Shahoo Mountain, it can provide an appropriate perspective to develop sustainable development of geo-tourism
خلاصه ماشینی:
درکشورايران نيزدرسال هاياخيرتحقيقات مختلف وپراکنده اي دربخش هايمختلفيصورت گرفته است ،ازجمله :بررسيتوان هايمحيطيدامنه هايجنوب توچال براي تبديل به يک ژئوپارک بااستفاده ازمدل AHP(مبين وهمکاران ،١٣٩٢)، ارزيابيتوانمندياکوتوريستيمکان هايژئومورفيکيحوضه آبريزآسياب خرابه (مختاري، ٢٧:١٣٨٩)،بررسيپتانسيل هايمحيطيژئوپارکغارعليصدرجهت توسعه پايداراقتصادي، اجتماعيمنطقه (ايلدرميوهمکار،١١٧:١٣٩٠)ومقايسه روش هايارزيابيژئوسايت هادر توسعه گردشگري استان هرمزگان (يماني وهمکاران ،٨٣:١٣٩١)،وارزيابيتوانمنديهاي 1.
روش تحقيق اين پژوهش برپايه مدل ارزيابي ژئوسايت (GAM)که به وسيله ووجيسيچ ١درسال ٢٠١١برايارزيابييکيازکوهستان هايصربستان ايجادشده استواراست .
گروه شاخص باتوجه به حفاظت وضعيت قبلي ژئوسايت ،آسيب پذيري وتعدادبازديدکنندگان پيشنهادشده سايت که براساس سه شاخص قبليتعيين ميشوددرنظرميگيرد (ووجيسيچ و همکاران ،٣٦٧:٢٠١١).
ارزش هايمکمل به دوگروه تقسيم شده است که شامل ارزش هايکارکرديوگردشگري تشکيل شده اند(جدول ١).
ارزش کارکردييک ژئوسايت منعکس کننده دسترسي،ارزش هاي طبيعيمکمل ،ارزش هايانسانيمکمل ،نزديکيبه مراکزنشر،نزديکيبه شبکه جاده هاو ارزش هايکارکرديمکمل است که به طورغيرمستقيم ميتواندبه توسعه گردشگريبيانجامد.
ساختار مدل ارزيابي ارزش هاي امکمل ژئوسايت (GAM) {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ:تاميک وهمکاران ١،٢٠١٤به نقل ازوجيکيک وهمکاران ٢،٢٠١١ يافته ها و بحث دراين پژوهش به منظورارزيابيپتانسيل ژئوتوريسم واستفاده فعليازمنطقه موردمطالعه وبراي اينکه ارزش هابرتوسعه آينده تمرکزداشته باشدازمدل GAMاستفاده شد.
ارزيابي ارزش هاي مکمل ژئوسايت هاي کوهستان شاهو {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ:يافته هايپژوهش براساس نتايج حاصل ازارزيابيارزش هايمکمل به لحاظ معياردسترسيژئوسايت هايغار قوريقلعه ،سراب روانسر،سراب ديوزناو،سراب داريان ،سراب هوليدارايبيشترين امتيازو غارکله مار،بن دور،شيلانه ،کارلتون پات وکريستال پات ،لاپيه هايعميق چالابه ولاپيه هاي شطرنجيکوه هوارسرده وفروچاله هايشاهو،روانسروهانيه کمترين امتيازرابه خوداختصاص داده اند.