چکیده:
ﻫﻮﯾﺖ ﺳﺎﺑﻘﻪ ای ﺑﻪ درازای ﻋﻤﺮ ﺑﺸﺮﯾﺖ دارد و در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻤﻮاره ﻣﻮرد اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﺑﻮده اﺳﺖ. اﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ و ﺧﺴﺮان ﻫﻮﯾﺖ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻣﺮوزی اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﯾﻦ ﺧﺴﺮان ﺷﻮد ﺳﻌﯽ در ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و ﺑﺎزﺳﺎزی ﻫﻮﯾﺖ اﺳﺖ .ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ و اﯾﺮاﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺪﻣﺖ آن ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﮐﻪ از زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺎزﻧﮕﺮی و ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و ﺑﺎزﺳﺎزی ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻣﺮوری ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﭘﯽ آﻧﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺮور ﺗﺎرﯾﺦ و ﺑﺮرﺳﯽ و واﮐﺎوی ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و دﯾﻨﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠﯽ ﻧﻘﺶ آﻧﺎن را در ﺑﺎزﺳﺎزی اﯾﻦ ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﯿﻢ. در روش ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﺛﺎر و ﻣﺘﻮن و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ و در ﮔﺮاﯾﺶ دﯾﻨﯽ آﻧﭽﻪ ﻫﻤﻮار ﻣﻮرد اﻫﻤﯿﺖ دﯾﻦ و ﻫﻮﯾﺖ ﺑﻮده، ﺳﺎزﮔﺎری اﯾﻦ دو ﺑﺎ ﻫﻢ ﭼﻪ ﻗﺒﻞ و ﭼﻪ ﺑﻌﺪ از اﺳﻼم ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ﺧﻮد زاده اﻟﺪه ی ﻫﻮﯾﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی را در ﺑﺎزﺳﺎزی و ارﺗﻘﺎ ﻫﻮﯾﺖ اﯾﻔﺎ ﮐﻨﺪ.
خلاصه ماشینی:
"در روش تاریخی با مطالعه آثار و متون و سایر منابع و در گرایش دینی آنچه همواره مورد اهمیت دین و هویت بوده ، سازگاری این دو با هم چه قبل و چه بعد از اسلام بوده است و فرهنگ نیز که همواره خود زاده و والده ی هویت محسوب می شود، می تواند نقش چشمگیری را در بازسازی و ارتقا هویت ایفا کند.
بازنگری در رویدادها و روایت های گذشته بی شک علاوه بر شناخت در مورد تاریخ و وقایع آن موجبات آشنایی با قومیت ها و نقشی که این قومیت ها در بازسازی و یا تعریف هویت ایرانی داشته اند را فراهم می کند که با تحلیل آنها به خوبی می توان دلایل تحلیل رفتن و یا قوت گرفتن هویت ایرانی را در سایه قومیت در برهه های مختلف تاریخی درک کرد.
یکی از راههای ایجاد حس هویت ملی بویژه در زمان شکست ها پناه بردن به تاریخ و ذکر افتخارات تاریخی است که منظور از تاریخ در اینجا حوادث و وقایع تاریخی، افسانه ها، اسطوره ها به طور کلی خاطرات قومی است که مهمترین منابع ایجاد این آگاهی های تاریخی در میان ایرانیان عبارتند از: آثار و ابنیه ها و نمود های عینی باقی مانده از گذشته آثار و بناهای باقی مانده از ادوار کهن در سراسر ایران پیش چشم همگان بوده و همواره مایه افتخار و مباهات ایرانیان بوده است ."