چکیده:
آبوهوا و توریسم اجزای اصلی یک سیستم هستند که از راههای مختلف بر یکدیگر تاثیر میگذارند و در تعامل با یکدیگر، بحث جدید «اقلیمشناسی توریسم» را مطرح میکنند. اقلیم مناسب گردشگری نقش مهمی در انتخاب مقصد گردشگری ایفا میکند به شکلی که داشتن شرایط مطلوب اقلیمی جزو مزیتها و توانهای بالقوه برای گردشگری محسوب میشود. بهطور معمول تعدادی شاخص، عناصر اقلیمی در گردشگری را معرفی میکنند؛ شاخص CTIS یکی از جدیدترین شاخصهاست که امکان ادغام اطلاعات زیستاقلیمی برای مقاصد گردشگری را در نظر میگیرد. این شاخص، مولفههای گرمایی نظیر PET، مولفههای زیباییشناختی نظیر ابرناکی و مهآلودگی و مولفههای فیزیکی مانند سرعت باد، بارش و فشار بخارآب را در کنار هم قرار میدهد. در پژوهش حاضر، برای تهیه تقویم اقلیم آسایش استان اصفهان در دوره 31 ساله 1983 تا 2013، از آمار و اطلاعات هواشناسی 5 ایستگاهی که در مسیر رودخانه زایندهرود قرار دارند، بهشکل روزانه استفاده و مقادیر شاخصهای یادشده بر اساس جدولهای مربوط به آنها محاسبه شد. پس از دستهبندی همه شاخصها در نرمافزار اکسل، برای نمایش نتایج وارد نرمافزار CTIS شدند. نتایج حاصل بهشکل دههای نشان میدهند طول دوره آسایش اقلیمی در مسیر رودخانه زایندهرود از سد تا باتلاق گاوخونی بسیار متفاوت و در هر ایستگاهی، کوتاه است و بیشترین مقادیر را عمدتا در فصلهای بهار و پاییز دارد. محدودیت عمده گردشگری مسیر رودخانه زایندهرود به تنشهای سرمایی زیاد در ماههای ژانویه، فوریه، مارس، نوامبر و دسامبر و تنشهای گرمایی زیاد در مناطق شرقی و کویری (کبوترآباد و ورزنه) در ماههای ژوئن و ژوئیه مربوط میشود.
Tourism industry has become one of the world’s most benefiting industries. It has had a 439-million dollar role in the economy in 1998. It is predicted that in 2020 there will be 1.6 billion international tourists which will cause a 2 trillion dollar turnover worldwide (WTO). Climate and tourism affect each other in different ways as the leading parts of a system and in interaction bring up a new discussion called “Tourism Climatology” (Shackleford & Olsson, 1995). Having desirable climate conditions is among the advantages and potentials for tourism, many tourists pay close attention to the climate in choosing a destination (DeFreitas, 2001, 8). The tourism industry is in serious need of tourism climate evaluation as one of the main economical sources of the country, so it is vital to evaluate the country’s tourism climate using scientific and quantitative methods acceptable all over the world. Usually climate elements in tourism are introduced by a set of indexes. The new index which has been used recently and doesn't have the previous indexes’ deficiencies is programmed and evaluated as CTIS. It combines the thermal components, such as PET, aesthetic components, like cloudiness and mist, and physical components, such as the wind speed, rainfall and the vapor pressure. In this research statistics and the weather information of 5 stations (Isfahan, Kaboutar-abad, Daran, Fereydoun-Shahr, Varzaneh) alongside Zayandeh-Rood River have been used to make the comfort climate calendar of a 31-year period for Isfahan, from 1983 to 2013.
خلاصه ماشینی:
1 Bioclimatic 2 Tourism climatic 3 Physical equivalent temperature همچنین تعیین پتانسیلهای اقلیمیتوریستی آتن، یونان در حال حاضر و شبیهسازی اقلیمی آن در آینده با شاخص CTIS انجام شده است (Matzarakis et al.
با توجه به شکل (1) (ایستگاه اصفهان)، دهۀ آخر ماه سپتامبر بیشترین درصد دمای آسایش را نسبت به سایر دهههای سال به خود اختصاص داده است و پس از آن، دهههای اول و دوم همین ماه ازنظر آسایش اقلیمی بسیار مناسب هستند.
در نتیجه، دهۀ اول ماه سپتامبر با بیشترین دمای آسایش و کمترین تنش گرمایی و سرمایی مناسبترین زمان برای گردشگری مناطقی مانند پلها و آثار تاریخی دیگر، آبشارها و دیگر مناطق طبیعی اصفهان است.
جدول آسایش اقلیمی گردشگری داران با استفاده از شاخص CTIS دهۀ دوم اوت با آسایش 83 درصد، تنش سرمایی صفر و تنش گرمایی اندک مناسبترین زمان گردشگری در این مکان است.
جدول آسایش اقلیمی گردشگری کبوترآباد با استفاده از شاخص CTIS بهطورکلی اقلیم منطقه در سه ماه می، سپتامبر و اکتبر برای فعالیتهای گردشگری مناسب است؛ زیرا در این ماهها تنش سرمایی و گرمایی صفر است.
دهۀ دوم ماه سپتامبر با آسایش اقلیمی 5/81 درصد و تنش سرمایی و گرمایی صفر مناسبترین زمان گردشگری در سال است.
جدول آسایش اقلیمی گردشگری ورزنه با استفاده از شاخص CTIS هوای شرجی با مقدار 37 درصد در دهۀ اول ماه فوریه دیده میشود که در ایستگاههای قبلی وجود نداشت و مانعی برای گردشگری است.