چکیده:
هدف: هدف از انجام این پژوهش، تعیین نقش شبکه های اجتماعی در تبادل های علمی بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در نیم سال دوم تحصیلی 94-95 است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 351 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد و تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش، توصیف داده ها و تحلیل استنباطی، با استفاده از نرم افزار «اس پی اس اس» انجام شده است.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد 70% دانشجویان بیش از یک ساعت در روز از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. از بین شبکه های اجتماعی، تلگرام با 7/66 % بیشترین استفاده را بین پاسخگویان داشت. تلفن همراه با 8/63 % مهم ترین ابزار مورد استفاده برای دسترسی به شبکه های اجتماعی است. با توجه به یافته ها، استفاده از شبکه های اجتماعی در تبادل های علمی میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی اثرگذار نیست. بیشترین استفاده از شبکه های اجتماعی در تبادل های علمی به ترتیب جهت پیداکردن مواد و منابع مرتبط علمی با میانگین 09/3، ارائه سوال و درخواست پاسخ در موضوعات علمی با 07/3 و ارائه یا کسب اطلاعات به روز علمی با 02/3 است. اما استفاده از شبکه های اجتماعی می تواند در ارتقای دانش دانشجویان موثر باشد. استفاده کنندگان با میانگین 18/5 % از شبکه های اجتماعی به عنوان مکانی مناسب برای اشتراک دانش یاد کرده اند. طبق نتایج مهم ترین مزیت استفاده از شبکه های اجتماعی از دیدگاه جامعه آماری، کسب لذت با مقدار ضریب 19/5 است. اصلی ترین مانع در استفاده از شبکه های اجتماعی، پایین بودن سرعت اینترنت با مقدار ضریب 10/7% شناخته شده است.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد استفاده از شبکه های اجتماعی در بین دانشجویان رایج است، اما این استفاده در روند تبادل های علمی دانشجویان اثرگذار نیست. با توجه به اهمیت و نقش شبکه های اجتماعی در معرفی، برقراری ارتباط، همکاری بین پژوهشگران، همچنین تبادل اطلاعات، باید برای آموزش در مورد قابلیت های این شبکه ها و در نتیجه افزایش بهره وری موثر از آنها تلاش شود.
خلاصه ماشینی:
بررسی نقش شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی (مطالعه موردی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی) مریم میرزایی<FootNote No="102" Text=" کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی mmirzaei718@gmail.
در خارج از ایران نیز پژوهشهایی در این زمینه انجام شده است از جمله «هنیفه و سومپتا»<FootNote No="113" Text=" Haneefa &amp;amp; Sumitha"/> (2011) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که بیشتر دانشجویان از شبکههای اجتماعی مجازی آگاه هستند و از آنها برای برقراری روابط دوستانه استفاده میکنند.
«حمد»<FootNote No="116" Text=" Hamade"/> (2013) در پژوهش خود که در کویت اجرا شد، نشان داد توئیتر شبکه غالب است و دانشجویان بیشتر برای اهداف تفریح و سرگرمی از شبکههای اجتماعی مجازی استفاده میکنند.
پرسش دوم: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی بیشتر از کدام یک از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند؟</رجوع شود به تصویر صفحه> <رجوع شود به تصویر صفحه> طبق جدول2 یافتهها نشان داد از بین شبکههای اجتماعی (فیسبوک، ریسرچ گیت، لینکداین، اکادمیا، اینستاگرام، تلگرام و سایر شبکهها) تلگرام با میزان عضویت 7/66 % در بین دانشجویان پراستفادهترین شبکه و بیانگر این مطلب است که بیش از نیمی از اعضای نمونه آماری، از این شبکۀ اجتماعی مجازی استفاده میکنند.
نتایج تحلیل سؤال چهارم پژوهش دربارۀ مؤلفه تأثیر شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی نشان داد استفاده از شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی مؤثر نیست.
نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل پرسش پنجم پژوهش نشان داد استفاده از شبکههای اجتماعی در ارتقای دانش علمی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی مؤثر است.