چکیده:
شکوفایی مفهومی گسترده است که در سال 2012 توسط سازمان ملل در ارتباط با توسعهی متعادل و هماهنگ در محیط همراه با انصاف و عدالت مطرح شده است. نوعی ساخت و ساز اجتماعی که به فعالیت های انسانی، کالبد می بخشد. این مفهوم توسط سازمان ملل در شش بعد با زیرمعیارهای متناظر با خود معرفی گردید که عبارتاند از 1-بهرهوری یا رشد اقتصادی بر پایهی تولید، ایجاد سرمایه و اشتغال 2- کیفیت زندگی 3- حکمرانی و قانونگذاری شهری 4- پایداری زیستمحیطی 5- عدالت و مشارکت اجتماعی و 6- توسعه زیرساخت. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی – توصیفی به سنجش و مقایسه مناطق 11گانه شهرداری شیراز بر اساس شاخصهای شکوفایی شهری پرداخته شده است. در این راستا با استناد به منابع اسنادی و کتابخانهای، شاخصهای شکوفایی شهری مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است تا سنجههای متناظر با آن در وضع موجود شهر شیراز شناسایی گردد. در ادامه جهت کمیسازی و گردآوری دادههای مورد نیاز هر شاخص، از نظر کارشناسان، استفاده از مصاحبههای عمیق و پرسشنامه تخصصی استفاده شد. لازم به ذکر است که تعداد نمونههای آماری در ابتدا 60 نفر از متخصصین و کارشناسان تعیین گردید که نهایتا 30 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها و سنجش عدد نهایی شکوفایی شهری در مناطق از مدل AHP-FUZZY و برای وزندهی شاخصها در این مدل، از متخصصین، مدیران شهری و پژوهشگران نظرسنجی صورت گرفته است. نتایج رتبهبندی مناطق از لحاظ شکوفایی شهری بیانگر این مطلب است که به ترتیب مناطق 1، 6، و 10 دارای بیشترین شکوفایی و منطقه 7 دارای کمترین میزان شکوفایی شهری بوده است. همچنین در میان شاخصهای بررسی شده، شاخص بهرهوری با امتیاز(308/0) و کیفیت زندگی با امتیاز (214/0)، بیشترین تأثیر را در شکوفایی شهری مناطق بررسی شده داشتهاند. شکوفایی مفهومی گسترده است که در سال 2012 توسط سازمان ملل در ارتباط با توسعه متعادل و هماهنگ در محیط همراه با انصاف و عدالت مطرح شده است . نوعی ساخت و ساز اجتماعی که به فعالیت های انسانی، کالبد می بخشد. این مفهوم توسط سازمان ملل در شش بعد 1-بهره وری یا رشد اقتصادی بر پایه تولید، ایجاد سرمایه و اشتغال 2- کیفیت زندگی 3- حکمرانی و قانون گذاری شهری4- پایداری زیست محیطی 5- عدالت و مشارکت اجتماعی و 6- توسعه زیرساخت، با زیرمعیارهای متناظر با خود معرفی گردید. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی – توصیفی به سنجش و مقایسه مناطق 11گانه شهرداری شیراز بر اساس شاخصهای شکوفایی شهری پرداخته شده است. در این راستا با استناد به منابع اسنادی و کتابخانهای، شاخصهای شکوفایی شهری مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است تا سنجه های متناظر با آن در وضع موجود شهر شیراز شناسایی گردد. در ادامه جهت کمیسازی و گردآوری دادههای مورد نیاز هر شاخص، از نظر کارشناسان، استفاده از مصاحبه های عمیق و پرسش نامه تخصصی استفاده شد. لازم به ذکر است که تعداد نمونه های آماری در ابتدا 60 نفر از متخصصین و کارشناسان تعیین گردید که نهایتا 30 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت تحلیل دادهها و سنجش عدد نهایی شکوفایی شهری در مناطق از مدل AHP-FUZZY و برای وزندهی شاخصها در این مدل، از متخصصین، مدیران شهری و پژوهشگران نظر سنجی صورت گرفته است. نتایج رتبه بندی مناطق از لحاظ شکوفایی شهری بیانگر این مطلب می باشد که به ترتیب مناطق 1، 6، و 10 دارای بیشترین شکوفایی و منطقه 7 دارای کمترین میزان شکوفایی شهری بوده است. همچنین در میان شاخصهای بررسی شده شاخص بهرهوری با امتیاز(0.308) و کیفیت زندگی با امتیاز (0.214)، بیشترین تاثیر را در شکوفایی شهری مناطق بررسی شده داشته اند.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی مناطق یازده گانه شهر شیراز به لحاظ شاخص شکوفایی شهری با استفاده از مدل FAHP حمیدرضا دانش پور: دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد تهران غرب ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران نوید سعیدی رضوانی ١: استادیار گروه شهرسازی، واحد قزوین ، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین ، ایران محمد رضا بذرگر: استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران دریافت : ١٣٩٦/١٢/١٠ صص ٣٢- ١٧ پذیرش : ١٣٩٧/٢/٢٠ چکیده شکوفایی مفهومی گسترده است که در سال ٢٠١٢ توسط سازمان ملل در ارتباط با توسعه ی متعادل و هماهنگ در محیط همراه با انصاف و عدالت مطرح شده است .
جدول فوق نشان دهنده این نکته است که به زعم متخصصین در شهر شیراز، معیارهای بهره وری و کیفیت زندگی دارای بیشترین وزن و معیارهای حکمرانی و قانون گذاری و همچنین پایداری زیست محیطی دارای کمترین وزن از میان معیارهای شکوفایی شهری هستند.
در جدول شماره ٩ امتیاز نهایی هر یک از معیارهای اصلی شکوفایی شهری به تفکیک در هر یک از مناطق ١١ گانه شهرداری شیراز و نیز امتیاز نهایی شکوفایی شهری برای هر منطقه مشخص شده است .
همچنین نتیجه ی تحقیق نشان داد که به زعم متخصصین و کارشناسان ، شاخص های بهره وری و کیفیت زندگی دارای بیشترین امتیاز و شاخص های پایداری زیست محیطی و حکمرانی و قانون گذاری شهری دارای کمترین امتیاز در میان معیارهای ابتکار عمل شکوفایی شهری دارا هستند که راهنمای بسیار خوبی جهت مدیریت شهری در ارتقاء شکوفایی شهری در کل شهر و نیز متعادل سازی آن در مناطق مختلف شهر به حساب میآیند.