چکیده:
هدف این مطالعه بررسی پویایی های ریسک اطلاعات در بورس تهران است. بدین منظور، احتمال روزانه معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی برای 22 شرکت از 11 صنعت متفاوت بورس تهران در طول چهار سال تخمین زده شد. متوسط این احتمال برای شرکت های نمونه طی دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ معادل ۲۷ درصد برآورد شد. پایینترین میانگین احتمال روزانه معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی 2/ 20 درصد و بالاترین میانگین نیز 4/ 39 درصد است. در این مطالعه، پایینترین احتمال روزانه معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی در نمادهای مورد بررسی 2/1 درصد و بالاترین میزان آن نیز 3/93 درصد به دست آمد. این موضوع نشانگر تغییرات قابل¬توجه ریسک اطلاعاتی در طول زمان و لزوم استفاده از مدلهای پویا برای بررسی آن است. در مجموع، اینگونه استنباط میشود که ریسک اطلاعات در بورس تهران دارای سطح میانگین و حداکثر بسیار بالاتری در مقایسه با بازارهای توسعهیافته است. دو صنعت پتروشیمی و فلزات اساسی پایینترین سطح ریسک اطلاعات، و دو صنعت بیمه و سیمان بالاترین سطوح آن را ثبت کردهاند.
خلاصه ماشینی:
گروه نخست که تشکیل دهنده بخش عمده مطالعات تجربی در این حوزه هستند، بر مبنای مطالعات ایزلی و همکاران از سال ١٩٩٦ تا ٢٠٠٢ و با فرض توزیع مستقل روزانه ورود معامله گران مطلع و غیرمطلع به بازار(حالت ایستا) به تخمین احتمال معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی در بازارها و زمان های مختلف پرداخته اند.
پس از یافتن مقادیر بهینه پارامترها که به ازای آنها تابع مجموع درستنمایی حداکثر میشود (در عمل و در بهینه یابی منهای تابع مجموع درستنمایی حداقل میشود)، با جایگذاری پارامترها در رابطه (٧)، سری زمانی نرخ ورود معامله گران مطلع یعنی μα و نرخ ورود معامله گران غیرمطلع یعنی ̔ͅΑ٢ به دست میآید و میتوان با استفاده از رابطه زیر احتمال معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی را برای هر روز محاسبه کرد: (رجوع شود به تصویر صفحه) PINt نشانگر پیش بینی انجام شده در دوره ١-t در خصوص سهم معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی از کل معاملات در دوره t یا به عبارت دیگر احتمال وقوع معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی در دوره t است .
برای ارائه تصویر دقیقتر و پویا از وضعیت ریسک اطلاعات در بورس تهران ، در پژوهش حاضر از مدل پویای PIN استفاده شد که در آن نرخ ورود معامله گران مطلع و غیرمطلع در هر روز با توجه به آخرین اطلاعات موجود تغییر میکند و احتمال وقوع معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی نیز در هر روز به صورت جداگانه محاسبه میشود.
میانگین کل احتمال روزانه معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی در نمادهای مورد بررسی این پژوهش ٢٧ درصد به دست آمد که از مقدار محاسبه شده در اغلب مطالعات انجام شده با مدل ایستا در خصوص بورس تهران یعنی ٢٤ درصد اندکی بالاتر است .