چکیده:
جهت شناخت صحیح و عمیق نظرات اندیشمندان فلسفی و عرفانی نیاز است تا با نظام فکری ایشان آشنا شویم. یکی از مولفههای مهم شناخت نظام فکری ایشان، آشنایی با جهان¬بینی ایشان و جایگاه و نسبت عوالم با یکدیگر است. علامه طباطبایی که یکی از اندیشمندان مرجع معاصر هستند در خصوص مراتب و نسبت عوالم با یکدیگر بهطور کلی 4 نوع دسته¬بندی را ارائه نموده¬اند. دسته¬بندی اول؛ عالم بالا و عالم پایین، دسته¬بندی دوم؛ عالم طبیعت، عالم مثال و عالم عقل، دسته¬بندی سوم؛ عالم ذات، عالم احدیت، عالم لاهوت، عالم جبروت، عالم ملکوت و عالم ناسوت، و دسته¬بندی چهارم؛ عالم امر و عالم خلق. بهطور خلاصه میتوان 6 عالم را در نگاه ایشان به ترتیب زیر برشمرد:1- عالم ذات 2- عالم احدیت 3- عالم لاهوت یا عالم اسماء و صفات 4- عالم عقل یا عالم جبروت یا عالم روح 5- عالم خیال یا عالم مثال یا عالم معلقه یا عالم برزخ 6- عالم حس یا عالم طبیعت یا عالم ناسوت.
عالم خلق در مقابل عالم امر، شامل عوالم خیال و حس میشود. عالم امر هم شامل عوالم مافوق عالم خیال میشود. این عوالم نسبت به یکدیگر رابطه علی و معلولی و نسبت کمال و نقص دارند و عوالم بالاتر نسبت به عوالم پایین¬تر علت و کاملتر هستند.
خلاصه ماشینی:
جایگاه و مراتب عوالم هستی از دیدگاه علامه طباطبایی (قدس سره) مجید تقی نجات 1 چکیده جهت شناخت صحیح و عمیق نظرات اندیشمندان فلسفی و عرفانی نیاز است تا با نظام فکری ایشان آشنا شویم.
عوالم هستی، رابطه بین عوالم، علامه طباطبایی کلیدواژهها: مقدمه برای فهم نظرات فلسفی و عرفانی اندیشمندان نیاز است تا با نظام فکری ایشان آشنایی داشته باشیم.
عوالم و ارتباط آنها با یکدیگر مورد توجه اندیشمندان گذشته و حال بوده است و در بسیاری از آثار ایشان به این موضوعات اشاره شده است.
تذکر این نکته ضروری است که آنچه که تحت عنوان 5 عالم در بحث فوق آوردیم در نگاه ابنسینا دستهبندی موجودات است اما همانطور که از توضیحات ایشان هم برمیآید چون هر دسته از موجودات ویژگیهای خاص خود را دارند لذا نشانگر عالمی متمایز از موجودات دیگر است.
در جهت رسیدن به فهم صحیح اندیشه علامه طباطبایی نیاز است تا با نظام فکری ایشان آشنایی پیدا کنیم که یکی از مؤلفههای اصلی آن جهان شناسی ایشان و نگاه ایشان به عوالم و ارتباط آنها میباشد.
در این پایاننامه تأکید اصلی بر ارائه نظرات حول تائید یا رد عالم مثال است و دیدگاه علامه در این خصوص تحقیق شده است، اگرچه به عوالم دیگر نیز اشاره شده است.
در آثار زیادی به صورت پراکنده به نگاه علامه به عوالم پرداخته شده است اما در هیچکدام به صورت مستقل و مبسوط به این امر نپرداختهاند و هرکدام صرفا گوشهای از مباحث را به فراخور موضوع اصلی مورد بحث خود مورد توجه قرار دادهاند.