چکیده:
مسأله وقف، یکی از عرصههای تاریخ کردستان است که نقش زنان شیعی در آن بسیار پررنگ بوده و کمتر به آن توجه شده است. در این خصوص، جایگاه تاریخی زنان واقف بیجار از دوره صفویه به بعد، بالاتر از دیگر مناطق استان یادشده است. این مقاله، ضمن بررسی این موضوع، به چگونگی رقبات وقفی و مشارکت زنان شیعی این منطقه میپردازد. روش پژوهش، ترکیبی از مطالعه میدانی، اسنادی و کتابخانهای است که تأکید عمده بر روش اسنادی بوده و نگارندگان به صورت تحقیق گروهی به این مسأله پرداختهاند. سؤال این است که در تنوع مذهبی کردستان، زنان واقف شهر بیجار چه کسانی بودند و موقوفات آنها دارای چه ویژگیها و کارکردهای اجتماعی و فرهنگی است؟ هدف اصلی، کاوش در اسناد وقفی و مشخص کردن سهم زنان شیعی و کاربرد رقبات وقفی آنها در شهرستان بیجار به عنوان یکی از مناطق تاریخی استان کردستان است.
خلاصه ماشینی:
سند وقفی شماره 4 واقف: زبیدهخاتون نوع وقف: عام نوع سند: وقفنامه عادی رقبات موقوفه: چهار دانگ قریه میرمحمد کندی با مزارع و منضمات آن در مزرعه یعقوب و قرت دره گواهان و شاهدین سند: جمعی از کدخدایان، تجار، خوانین و بزرگان منطقه محل وقوع: بیجار مصارف: مصارف موقوفه بعد از اداء مالیات و عوارض دیوانی و مخارج تعمیرات و عشر حقالتولیه 3/1 شبهای جمعه در مسجد جامع بیجار خرما به فقرا و مستحقین داده شود و در ماه محرم و صفر عزاداری حضرت ابیعبدالله الحسین7 نمایند و 3/2 به سادات و فقرا و زوار قبور ائمه که محتاج و مستحق باشند و صدقات جاریه از حمام و مسجد و پل مصرف نمایند.
سند وقفی شماره 5 واقف: حاج امیر و طوبی خانم نوع وقف: عام نوع سند: عادی رقبات موقوفه: سه دانگ قریه کریمآباد با مزارع آن گواهان و شاهدین سند: جمعی از خوانین و بزرگان منطقه محل وقوع: بیجار مصارف: تعزیه پنج تن آلعبا:، فقرا و مساکین بلوکات گروس و زائرین عتبات عالیات پس از پرداخت حساب و کتاب مالیات و خراج آن شرایط تولیت: تولیت موقوفه با سرکار علیه انورالسلطنه و نظارت بر آن با سرکار علیه لالهخانم و بعد از آنها با تقدم ذکور اناث (رجوع شود به تصویر صفحه) تاریخ تنظیم: جمادیالاول 1332 محل نگهداری سند: بایگانی اداره کل اوقاف و امور خیریه روستای کریمآباد این روستا امروزه با نام کریم کندی از توابع بخش کرانی و دهستان کرانی بیجار محسوب میشود.