چکیده:
پروژههای نفت و گاز دارای جایگاه بسیار مهمی در توسعه کشور هستند، زیرا در حال حاضر، بخش اعظم منابع مالی برای اجرای برنامههای توسعه کشور، از محل درآمدهای نفتی تامین میگردد. با این وجود، بررسیها نشان میدهد که علیرغم اهمیت این پروژهها، بسیاری از آنها به نقطه موفقیت نمیرسند. مقاله حاضر به تدوین استراتژیهایی (جهتگیری) در هدایت و راهبری پروژههای نفت و گاز در نیل به موفقیت، میپردازد. به منظور ساختاردهی نتایج تحقیق، از حوزههای دانش مدیریت پروژه شامل مدیریت: یکپارچگی، محدوده، زمان، هزینه، کیفیت، منابع انسانی، ارتباطات، ریسک، تدارکات و ذینفعان استفاده میشود. روش تحقیق که از نوع توصیفی میباشد، مشتمل بر پنج مرحله است: ارزیابی حوزههای دانش مدیریت پروژه، ارزیابی عوامل موفقیت پروژهها، تدوین خطوط راهنمای هدایت پروژهها، تحلیل سوات و تدوین استراتژیها. گردآوری اطلاعات، مبتنی بر کسب توافق گروهی و استفاده از نظرات گروه خبرگان، طی جلسات طوفان مغزی به علاوه تکنیک گروهی اسمی میباشد. دستاورد اصلی تحقیق، شامل مجموعهای از استراتژیهای برگرفته از خطوط راهنما و تحلیل سوات است که در زمره آنها میتوان به مواردی مثل: ایجاد نظامات یکپارچه مدیریت کلان پروژههای صنعت نفت؛ پایهگذاری سیستمهای اطلاعاتی به منظور ثبت دانش و تجارب کسبشده در پروژهها؛ هدایت شرکتهای نفتی به سوی ایجاد ساختار پروژه-محور؛ مهیا کردن زمینههای لازم برای تصمیمگیری سالم و بهینه؛ توسعه و ترویج دانش حقوق، بیمه و قراردادها در صنعت نفت؛ توسعه بانک اطلاعات مدیران صنعت نفت؛ و توسعه مهارتهای تعامل با نیروی انسانی در پروژهها؛ و تلاش برای ایجاد شبکه ذینفعان پروژههای صنعت نفت اشاره نمود.
خلاصه ماشینی:
روش تحقیق که از نوع توصیفی میباشد، مشتمل بر پنج مرحله است : ارزیابی حوزه های دانش مدیریت پروژه ، ارزیابی عوامل موفقیت پروژه ها، تدوین خطوط راهنمای هدایت پروژه ها، تحلیل سوات و تدوین استراتژی ها.
دستاورد اصلی تحقیق ، شامل مجموعه ای از استراتژیهای برگرفته از خطوط راهنما و تحلیل سوات است که در زمره آنها میتوان به مواردی مثل : ایجاد نظامات یکپارچه مدیریت کلان پروژه های صنعت نفت ؛ پایه گذاری سیستم های اطلاعاتی به منظور ثبت دانش و تجارب کسب شده در پروژه ها؛ هدایت شرکت های نفتی به سوی ایجاد ساختار پروژه -محور؛ مهیاکردن زمینه های لازم برای تصمیم گیری سالم و بهینه ؛ توسعه و ترویج دانش حقوق ، بیمه و قراردادها در صنعت نفت ؛ توسعه بانک اطلاعات مدیران صنعت نفت ؛ و توسعه مهارت های تعامل با نیروی انسانی در پروژه ها؛ و تلاش برای ایجاد شبکه ذی نفعان پروژه های صنعت نفت اشاره نمود.
(رجوع شود به تصویر صفحه) ارزیابی عوامل موفقیت پروژه ، دومین مرحله تحقیق است که این نیز شامل شناسایی عوامل و سپس اولویت بندی آنها میباشد.
در کل ، دو رویکرد برای شناسایی عوامل موفقیت یک سیستم وجود دارد (١٩٨٩ ,Hambrick &Vasconcellos ؛ ٢٠٠٦ ,Jingjing؛ شیخ زاده و دیگران ، ١٣٩٠): استفاده از قضاوت خبرگان : در این رویکرد، نظرات خبرگان و متخصصین صاحب علم ، مهارت و تجربه در حوزه مورد تحقیق ، با کمک تکنیک های استخراج کارشناسی ١ دریافت میگردد.