چکیده:
فرآیند طرد و ادغام اجتماعی مهاجران خارجی همواره عامل مهمی در نظم اجتماعی کشور میزبان است و در صورت عدم ادغام مناسب در جامعه، این گروهها به طور بالقوه تهدیدی برای نظم و امنیت خواهند بود. از اینرو، بررسی وضعیت طرد و ادغام اجتماعی آنها و عوامل مؤثر بر آن میتواند در تدوین بهتر سیاستهای مرتبط با مهاجران اثرگذار باشد. به این منظور، طرد و ادغام مهاجران افغان و عراقی مقیم کلانشهر اصفهان در پیوند با دسترسی به فرصتهای اجتماعی اقتصادی و در مقایسه با ساکنان بومی این شهر سنجش و تبیین گردید. جامعهی آماری تحقیق شامل خانوارهای مهاجر و غیر مهاجر ساکن مناطق چهاردهگانه شهر اصفهان است. روش تحقیق کمی- کیفی و شیوهی نمونهگیری ترکیبی از نمونهگیریهای نظری، خوشهای چندمرحلهای و هدفمند است. حجم نمونهی منتخب شامل232 خانوار( مهاجر خارجی و بومی) است و در تحلیل آماری دادهها، آزمونهای تفاوت، همبستگی و معادلات ساختاری در نرمافزارهای spss و لیزرل به کار گرفته شد.
یافتههای تحقیق نشان داد مهاجران دسترسی کمتری به منابع دارند و در مقایسه با بومیها تبعیض و طرد اجتماعی شدیدتری دارند و نه تنها با وجود گذر زمان، تبعیضهای اجتماعی قومی از بین نرفته بلکه مهاجران با سکونت در محلههای محروم، طرد اجتماعی را با طرد فیزیکی تجربه کنند. با این اوصاف، لازم است دولت با حمایتهای اقتصادی و آموزشی مهاجران، کاهش فاصلهی اقتصادی و اجتماعی مهاجران- غیرمهاجران و فرهنگسازی در راستای پذیرش اجتماعی آنها از ایجاد بینظمیهای اجتماعی و سیاسی جلوگیری کند.
خلاصه ماشینی:
یافته های تحقیق نشان داد مهاجران دسترسی کمتری بـه منـابع دارنـد و در مقایسـه بـا بـومیهـا تبعیض و طرد اجتماعی شدیدتری دارند و نه تنها با وجود گـذر زمـان ، تبعـیض هـای اجتمـاعی قومی از بین نرفته بلکه مهاجران با سکونت در محلـه هـای محـروم ، طـرد اجتمـاعی را بـا طـرد فیزیکی تجربه کنند.
سؤالاتی که اینجا مطرح میشود این است که : - آیا مهاجران نسبت به غیر مهاجران دسترسی کمتری به منابع اقتصادی اجتماعی دارند؟ - آیا مهاجران نسبت به غیر مهاجران طرد اجتماعی شدیدتری را تجربه میکنند؟ - سازو کار عمل فرصت های اجتماعی و اقتصادی در فرآیند طرد اجتماعی چگونه است ؟ ضرورت و هدف مطالعه با وجود تأکید فراوان سازمان ملل متحده و کشورهای عضو، بر توسعه ی انسانی و ارتقای آموزش ابتدایی، برابری جنسیتی، بهداشت مادران و توانمندسازی زنان ، پایداری محیط زیست ، مشارکت جهانی برای توسعه ، کاهش میزان مرگ و میر کودکان ، ریشه کنی گرسنگی و فقر شدید و مبارزه با گسترش بیماریهای ایدز، مالاریا و سایر بیماریها به عنوان هدف های هزاره سوم (گزارش توسعه انسانی ٢٠١٠)، همچنان در اقصی نقاط جهان ، در همه ی جوامع (توسعه یافته ، توسعه نیافته و در حال توسعه ) نابرابریهای اقتصادی- اجتماعی و طرد اجتماعی در بین گروه های مختلف ، دیده میشود.
به طور خلاصه : چند بعدی بودن طرد اجتماعی در سنجش و فرآیند آن وجود دارد و اضافه بر سطوح فردی درآمد، مصرف یا جایگاه اجتماعی، میتواند در ارتباط با عضویت اجتماعی در گروه ، اجتماع و یا در سطح ملی و یا اینکه چگونه این عضویت بر دسترسی به اهداف و خدمات ، بیکاری، شبکه های امن و حقوق اثر میگذارد (چکروارتی، ٢٠٠٩، چیترا، ٢٠١١: ٢٩) تعیین شود.