چکیده:
آینده پژوهی دانش/ هنر معماری آینده است و سناریو خروجی آرمانی آن و به تعبیری از لحاظ متدولوژیک، وحدت بخش روش های متعدد مورد استفاده در فرآیند آن بوده و تنها حوزه آینده پژوهی است که در آن تعبیر «مکتب» بکار رفته است. مع الوصف تاکنون مطالعات تطبیقی کافی درباره مکاتب سناریونگاری صورت نگرفته است و اغلب تحقیقات در سطح متدولوژی متوقف مانده اند. هدف مقاله حاضر، بررسی تطبیقی دو مکتب بزرگ سناریونگاری آینده پژوهی: لاپراسپکتیو (مکتب فرانسوی) و شل (مکتب انگلیسی) میباشد و در پی درک بهتر شاخص ها؛ ویژگی های مقوم؛ مبانی و مفروضات؛ رویکردها؛ روش شناسی و دستاوردهای سناریونگاری، شباهت ها و تفاوت های این مکاتب هستیم. روش منتخب مقاله، مطالعه تطبیقی مبتنی بر تحلیل تاریخی– گفتمانی - چارچوبی براساس منابع کتابخانه ای (مکتوب و برخط) موجود بوده است. مهمترین نتایج این پژوهش، دست یافتن به مولفه های کلیدی تمایز و تشابه دو مکتب در سطوح ترمینولوژی؛ معرفت شناسی؛ روش شناسی و ... و همچنین استخراج مدل کلان مکاتب بوده است.
خلاصه ماشینی:
جدول ١- مرور تطبيقي ادبيات ايجاد شده در حوزه هاي نظري سناريونگاري [از محققان ١] رديف سال محققان عنوان موضوع / نتايج ون نوتن و Scenario development: a نوع شناسي «انواع سناريو» براساس (١) 2003 1 همکاران typology of approaches هدف پروژه ؛ (٢) طرح و (٣) محتوا ,History –Scenario Approaches مقايسه سه گونه سناريونگاري ٢ ٢٠٠٤ ميتزنر و رجر Differences, Advantages and Disadvantages براساس تعاريف ، اهداف و گام ها براد فيلد و The origins and evolution of طرح رويکرد تاريخي / تکامل سه 2005 3 همکاران scenario techniques مکتب سناريونويسي بورجسون و :Scenario types and techniques طبقه بندي تکنيک هاي سناريو 2006 4 همکاران towards a user’s guide براساس مدل آمارا ٥ ٢٠٠٧ بيگز Linking futures across scales: a طرح و محتوا در سناريونگاري dialog on multiscale scenarios بيشاپ ، هاينز و The current state of scenario 2007 6 development: an overview of مطالعه تطبيقي روش هاي پشتيبان کالينز techniques Evolving practices in ٧ ٢٠٠٨ ويلکينسون environmental scenarios: a new روش شناسي scenario typology ٨ ٢٠١١ تارتورين Classifications of foresight روش شناسي methods ٩ ٢٠١٣ عامر و ديم A review of scenario مرور ادبيات planning.
در توجيه اين محدود ساختن تحقيق لازم به اشاره است که شل و پراسپکتيو علاوه بر اين که داراي بيش ترين اهميت در ميان مکاتب سناريونگاري هستند؛ بيش ترين تمايز را نيز از يکديگر دارند لذا براي تحليل تطبيقي مناسب ترين گزينه ها خواهند بود و همچنين در برهه زماني ١٩٧٠ تا ٢٠٠٠ آنچه شکل شناخته شده فعلي مکاتب و تثبيت شده آن هاست به دست آمده است و نسل ها و نمايندگان آن ها مشخص هستند، حال آن که هنوز فاصله لازم از نسل هاي متأخر مکاتب (قرن ٢١) حاصل نشده تا بتوان قضاوت متقني درباب آن ها داشت .