چکیده:
«آن بیستوسه نفر» خاطرات اسارت احمد یوسفزاده است. او در زمره 23 نوجوان بسیجی است که در جنگ ایران و عراق اسیر میشوند. اهمّیت این کتاب در پرداختن به وقایع تاریخی و شکنجههای نوجوانان در زندانهای عراق، با زبان کودکانه و بیآلایش و عبارات محاورهای و لهجه محلّی است. در پژوهش حاضر، از رهگذر طبقهبندی واژگان مرتبط با جنگ و اسارت، نقش و کارکرد القایی واژگان کتاب مذکور در بازنمایی فضای مورد توصیف نویسنده، بررسی و تحلیل شدهاست. هدف، دستیابی به ویژگیهای واژگان نوع ادبی فرعی خاطرات اسیران جنگ (آزادگان) در زبان فارسی و به دست دادن چارچوبی برای تحلیل آنهاست. طیف واژههایی که نویسنده برای ثبت خاطراتش استفاده میکند، به همراه بسامد هر یک از واژهها، دادههای کافی برای تحلیل شیوه بازنمایی واقعیت در این نوع متنها و نقش واژگان را در القای فضا و معنای مورد نظر نویسنده به دست میدهد. این بررسی نشان میدهد واژههای خاص نوع ادبی خاطرات اسیران، بیشتر حول اصطلاحات نظامی، واژههای مرتبط با اسارت، مکانها، اشخاصی که نویسنده با آنها زندگی میکند یا آنان را به خاطر میآورد، واژههای مرتبط با ادبیات جنگ و مکانهایی که نویسنده در آنها به سر برده، هستند. یافتههای این پژوهش، چارچوبی برای تحلیل واژگان این نوع ادبی به دست میدهد که واژهها را در یک طبقهبندی موضوعی پانزده بخشی قرار میدهد. بازشناسی واژگان این نوع ادبی از طریق مقایسه آن با متون سایر انواع و تعیین بسامد هرگروه از واژهها، نشان میدهد ذهن اسیران و آزادگان حول چه موضوعاتی حساس بوده و این موضوعات تا چه اندازه در نظر آنان اهمّیت داشته است.
The book 'Those 23 Persons’ contains the memoirs of Yusefzadeh during his captivity in Iraq. He is one of those 23 Basiji youths who was imprisoned in Iraqi imposed war against Iran. The significance of the book relies on the depiction of historical events and the torture of youths in Iraq prisons, expressed in a childish and simple language with colloquial phrases andlocal accent. In this study, the inductive function and role of lexicons in this book in depicting the atmosphere described by the author was examined and analyzed through the classification of words related to war and captivity. The aim is finding access to lexical features of war prisoner's memoirs in Persian language and presenting a framework for their analysis. The range and frequency of lexicons used by the author incurs enough data for the analysis of the way in which reality was depicted in these texts and the function of lexicons in the expression of the atmosphere preferred by the author. The study shows that the special lexicons of war prisoners' memoirs mostly include military terms, words related to captivity, places, and persons with whom the author has lived or those he remembers, words related to war literature or the places in which the author has stayed during his captivity. The findings of this research present a framework for the analysis of lexicon of this literary type, which puts the words into a 15-part classification based on subject. The recognition of the lexicons of this literary genre/form by comparing them with those of other literary texts and the determination of the frequency of each group of words would reveal the themes prevalent in the prisoners’ minds and the amount of their significance for them.
خلاصه ماشینی:
طیف واژه هایی که نویسنده برای ثبت خاطراتش استفاده میکند، به همراه بسامد هر یک از واژه ها، داده های کافی برای تحلیل شیوة بازنمایی واقعیت در این نوع متن ها و نقش واژگان را در القای فضا و معنای مورد نظر نویسنده به دست میدهد.
این بررسی نشان میدهد واژه های خاص نوع ادبی خاطرات اسیران ، بیشتر حول اصطلاحات نظامی، واژه های مرتبط با اسارت ، مکان ها، اشخاصی که نویسنده با آنها زندگی میکند یا آنان را به خاطر می - آورد، واژه های مرتبط با ادبیات جنگ و مکان هایی که نویسنده در آنها به سر برده ، هستند.
در مقالۀ حاضر، از رهگذر طبقه بندی واژگان مرتبط با جنگ و اسارت در «آن بیست وسه نفر»، نقش و کارکرد القایی واژگان این کتاب در بازنمایی فضای مورد توصیف نویسنده بررسی و تحلیل شده است .
مسئلۀ اصلی این پژوهش ، تحلیل نقش و کارکرد واژگان کتاب «این بیست وسه نفر» در القای معنا و ابلاغ پیام مورد نظر نویسنده / راوی و به ویژه ترسیم فضای حاکم بر محیط رخدادها و ذهنیت راوی و همراهان او (اسیران جنگ و آزادگان ) است .
«خواننده میتواند مطمئن باشد آنچه در این کتاب میخواند، تخیل و قصه پردازی نیست » (همان : ١٢)؛ اما نویسنده ، خاطرات خود را به شیوه ای فصیح و بلیغ بیان کرده است که میتوان برخی شگردهای خاص داستان نویسی را هم در آن یافت .