چکیده:
آزادی بهعنوان یک مقوله هنجاری از زمانهای بسیار دور تا امروز در گستره شعر و ادبیات فارسی با ابعاد گوناگون و وسیعی قابل بحث است. هر چه به زمان کنونی نزدیک میشویم، آزادی بارورتر و پررنگتر دیده میشود. شعر و ادبیات معاصر فارسی افغانستان در دهههای اخیر، همگام با تحولات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و نظامی، تجارب تلخ اشغال روسها و جنگهای ویرانگر داخلی را به همراه داشته است؛ بنابراین آزادی بهعنوان عنصر کلیدی در لابهلای اشعار قهّار عاصی، شاعر مشهور و معاصر افغانستان، در گستره ادبیات پایداری مطرح است و ابعاد وسیعی از آزادی اجتماعی، آزادی سیاسی، آزادی فکری، آزادی میهنی و آزادی زنان را دربرمیگیرد؛ بدین لحاظ در این پژوهش کوشش شده است تا بنمایههای آزادی در اشعار قهّار عاصی از نظر گستردگی و عوامل مهمی که در اشعار او دخیل بوده است، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
Freedom as a normative category has been a discussable subject in different comprehensive aspects in Persian poetry and literature from the past to the present. The more we approach to the present time, the more clearly and extremely fruitful freedom can be seen. Modern Persian poetry and literature of Afghanistan has dealt with the bitter experiences of the USSR colonization of Afghanistan and the devastating civil wars alongside social, cultural, economic and governmental changes. Freedom has been thus considered as a key element in the poetry of Qahar Assi, the famous contemporary Afghan poet, in the field of resistance literature which consists comprehensive aspects of social, political, intellectual, national freedom and women’s freedom. The aim of this paper is thus to discuss and examine the expansion of freedom motifs in Qahar Assi’s poems and to find out other factors involved in his poetry.
خلاصه ماشینی:
تبلور آزادی در اشعار قهار عاصی (علمی-پژوهشی) 1 دکتر اسحاق طغیانی 2 محمد ظاهر فایز چکیده آزادی به عنوان یک مقولۀ هنجاری از زمان های بسیار دور تا امروز در گسترة شعر و ادبیات فارسی با ابعاد گوناگون و وسیعی قابل بحث است .
شعر و ادبیات معاصر فارسی افغانستان در دهه های اخیر، همگام با تحولات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و نظامی، تجارب تلخ اشغال روس ها و جنگ های ویرانگر داخلی را به همراه داشته است ؛ بنابراین آزادی به عنوان عنصر کلیدی در لابه لای اشعار قهار عاصی، شاعر مشهور و معاصر افغانستان ، در گسترة ادبیات پایداری مطرح است و ابعاد وسیعی از آزادی اجتماعی، آزادی سیاسی، آزادی فکری، آزادی میهنی و آزادی زنان را دربرمیگیرد؛ بدین لحاظ در این پژوهش کوشش شده است تا بن مایه های آزادی در اشعار قهار عاصی از نظر گستردگی و عوامل مهمی که در اشعار او دخیل بوده است ، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
(مولایی، ١٣٧١: ١١٠- ١١١) اما در اشعار شاعران دیگر، آزادی رنگ و بوی انقلابی دارد که بیشتر از اندیشۀ استقلال طلبی و برون راندن متجاوزان از کشور ناشی میشود؛ بنابراین شاعران زیادی چون واصف باختری، کاظم کاظمی، فضل الله قدسی، خلیل الله خلیلی، ابوطالب مظفری، قنبرعلی تابش ، پرتو نادری، سمیع حامد و ده ها شاعر دیگر را میتوان نام برد که سروده های آنان بیشتر مبین برون راندن نیروهای متجاوزی چون ارتش سرخ شوروی است که بنا به گفتۀ چنگیز پهلوان «با تجاوز روس ها در افغانستان ، مضمون شعر معاصر به میزان قابل توجهی، متوجه برون راندن روس ها میگردد» (پهلوان ، ١٣٧١: ١٤).