چکیده:
هدف این پژوهش بررسی اثرات طبیعی و انسانی کانال انتقال آب سد گاوشان بر دشت میان دربند در استان کرمانشاه می باشد. بدین منظور ابتدا داده های پیزومتری سطح آب زیرزمینی از سال ۱۳۹۲-۱۳۷٠ ارزیابی و نقشه تغییرات سطح ایستابی در بازه زمانی ۲۲ ساله تهیه گردید. میزان تغییرات مورفولوژی رودخانه رازآور به واسطه تغییرات دبی از محل دریافت آب از کانال نیز با استفاده از تصاویر ماهواره ای در بازه زمانی مورد نظر بررسی شد. همچنین به منظور شناخت ثاثیرات انسانی احداث کانال از روش پرسشنامه استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد علی رغم کاهش بارندگی در بازه فوق سطح آب زیرزمینی از سال بهره برداری از کانال(۱۳۸٤) در نقاطی از دشت افزایش یافته است. همچنین یافته های پژوهش نشان از تغییرات شدید مورفولوژی رودخانه از محل دریافت آب به دلیل تغییرات زیاد دبی دارد. رشد وضعیت اقتصادی ، جلوگیری از مهاجرت و اشتغال زایی در منطقه نیز از اثرات انسانی احداث کانال بوده است در حالی که به علت مکانیزه نبودن سیستم آبیاری راندمان متوسط بهره برداری از آب کانال کمتر از ۳٠ درصد می باشد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهميت منابع آب زيرزميني در زندگي بشر مطالعات بسياري توسط محققين مختلف بر روي آن صورت گرفته است که از آن جمله مي توان به باور١ (٢٠٠١)، کيم و سلطان ٢(٢٠٠٢)، آرورا و گويال ٣(٢٠٠٢)، هيلي و کوک ٤(٢٠٠٢)، وزکوئز آمبيل و انگل ٥(٢٠٠٥)، راترمن و همکاران ٦(٢٠٠٥) مانزيون و همکاران ٧(٢٠٠٦)، ولايتي و کامکار (١٣٧٨)، چوپاني (١٣٧٩)، نو دهي و حافظي مقدس (١٣٨٥)، مير عباسي و رهنما (١٣٨٦)، قاسم پور و نخعي (١٣٨٩)، ياري و همکاران (١٣٩٠)، کردواني و موغلي (١٣٩١)، قباديان و همکاران (١٣٩٣) اشاره کرد.
هدف اين پژوهش بررسي اثرات طبيعي احداث کانال انتقال آب سد گاوشان با تأکيد بر تغييرات سطح آب زيرزميني دشت ميان دربند است ، بعلاوه اثرات طبيعي و انساني ديگر کانال انتقال آب را از لحاظ ژئومورفولوژيکي ، زيست محيطي، ميزان بهره وري در کشاورزي ، شرايط اقتصادي و اجتماعي را نيز در سطح منطقه مورد بررسي قرار مي دهد.
(شکل ٣) (به تصویر صفحه مراجعه شود) داده ها و روش ها هدف اين پژوهش بررسي اثرات طبيعي و انساني کانال انتقال آب سد گاوشان بر دشت ميان دربند است .
همچنين تا سال قبل از احداث کانال ، آب چاه تنها منبع آبي قابل استفاده توسط اهالي منطقه بوده و به علت افزايش بهره برداري از آب چاه سطح ايستابي آب زيرزميني در بسياري از مناطق بشدت در حال افت بوده است به طوري که در برخي از مناطق استفاده از چاه عميق و نيمه عميق ممنوعه اعلام گرديده بود.
همان گونه که در اين پژوهش مشاهده شد، قبل از احداث کانال و بهره برداري از آن سطح آب زيرزميني در منطقه دشت افت پيدا کرده و ميزان بارش نيز در تغذيه و بالا آمدن سطح ايستابي آب تأثير عمدة نداشته است .