چکیده:
تبیین عینیت مفاهیم و داوریهای اخلاقی، از جمله مهمترین دغدغههای فیلیپا فوت در طول عمر فلسفهورزیاش بوده است و دیدگاه او در این باب در آثار متاخرش، به عنوان اثری مهم و تاثیرگذار شناخته میشود. فوت در این دوره معتقد است که داوریهای اخلاقی، به دستهای از داوریها تعلق دارند که بر مبنای خیر طبیعی شکل میگیرند. در این دیدگاه، خیر طبیعی هر موجود زنده، با توجه به سبک زندگی گونهای که بدان تعلق دارد بدست میآید. در مقاله حاضر، ضمن شرح اجمالی دیدگاه فوت در تبیین عینیت احکام و داوریهای اخلاقی، با طراحی گفت و گویی میان منتقدان و مدافعان فوت، به بررسی قوت و ضعف نظریه خیر طبیعی خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که نزاع میان مدافعان و مخالفان فوت، بر اختلاف میان دو رویکرد تفسیری از «زندگی انسانی» بنا شده است؛ رویکرد مبتنی بر سعادت و رویکرد مبتنی بر فاعلیت. گرچه رویکرد مبتنی بر فاعلیت میتواند تا حدی به نقدهای مطرح پاسخ دهد، اما خود اشکالات دیگری را پدید خواهد آورد.
خلاصه ماشینی:
(فوت ، (27 -25 :2001 اما ساخت گزاره های ارزشی مبتنی بر خوبی طبیعی در جانداران (به غیر از انسان ) چگونه ممکن است ؟ فوت برای توضیح این مسئله ، از ایده ی مطرح شده در مقاله ی مایکل تامسون ٦ با عنوان «بازنمایی زندگی »٧ استفاده میکند.
(همان : ٢١٣) اما آیا فوت باید زیست شناسی تکاملی را بپذیرد و آن را در مورد انسان به کار گیرد؟ 24 هکر رایت در مقاله ی «چه چیز در طبیعت گرایی اخلاقی فوت ، طبیعی است ؟» میکوشد به این سوال پاسخ دهد.
پس دیدگاه فوت نسبت به نظریه ی تجربیای که این گزاره ها را به دست میدهد باز است و با در نظر گرفتن برتری تبیینی دیدگاه تکاملی، فوت باید این نظریه را در قدم بعدی خود، یعنی در استخراج گزاره های تاریخ طبیعی بپذیرد و چنان که ذکر شد، کاربست رویکرد تکاملی در مورد سبک زندگی انسان ها به نتایج غیر قابل قبولی در حوزه اخلاق می انجامد.
اما به چه نحو میتوان میان این نظریه های رقیب داوری کرد و یکی را برگزید و سایرین را کنار گذاشت ؟ آیا لازم است برای این قضاوت ، به مطالعات تجربی یا زیست شناسی تکاملی متوسل شویم ؟ فوت در مقاله مهمی به نام «عقلانیت و خیر»٢٩ ادعا میکند که نمیتوان تعریفی از عقل عملی ارائه داد و در آن ، معطوف به خیر بودن اراده را در نظر نگرفت .