چکیده:
زمینه و هدف: قاچاق کالا توسط باندها، پدیدهای پیچیده و چندبعدی بوده که مستلزم سرمایهگذاری، تصمیمگیری و مقابله اساسی و منطقی است. لذا هدف این پژوهش، تبیین اجزای ساختاری پلیس در پیشگیری از شکلگیری این باندها است.
روش: روش اجرای این پژوهش توصیفی - تحلیلی از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کارشناسان پلیس، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گمرک و سازمان تعزیرات حکومتی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. برای گردآوری دادهها از حجم نمونه 400 نفری با روش نمونهگیری طبقهای استفاده شده است. برای تامین روایی سازه از هم سویی با چارچوب نظری تحقیق و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 88/ 0 استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها نیز با استفاده از آزمونهای تی زوجی، تی تک نمونهای، آزمون فریدمن و آزمون کولموگروف-اسمیرنوف انجام شده است.
یافتهها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که در وضعیت موجود، اجزای ساختاری پلیس از قبیل ساختار سازمانی، راهبرد سازمانی، اختیارات قانونی و فناوری اطلاعات پلیس دارای تاثیر بسیار کمی در پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا هستند.
نتیجهگیری: پلیس برای پیشگیری از شکلگیری باندهای قاچاق کالا و همچنین نقشآفرینی در افزایش توان اقتصاد مقاومتی و تقویت اقتصاد ملی، باید استفاده از فناوری اطلاعات، تغییر در راهبرد سازمانی و تغییر در ساختار سازمانی پلیس را در اولویت برنامه های خود قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
نتایج بررسی ها بیانگر این است کـه اغلـب پـژوهش هـای انجام شده در حوزه قاچاق کالا، به صورت کلان و با در نظر داشتن عوامل فرا سـازمانی از قبیل عوامل سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی جامعه بوده و ریشه یـابی موضـوع در سازمان پلیس با لحاظ تبیین اجزای ساختاری پلیس در پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچاق کالا انجام نشده است .
در این خصوص سـردار «محمدرضـا مقیمـی » در همـایش تخصصـی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در تاریخ ١٣٩٦/٩/٢٨ بیان کردند که پیگیری اسـتقرار پلـیس در مبـادی رسـمی بـا اولویـت اسـتقرار در پـنج گمرک مهم کشور همچون گمرک شهید رجایی در راستای پیشگیری و مقابله با قاچاق از مبادی رسمی و همچنین مقابله با قاچاق خرد که به صورت سازمان یافته وارد کشور می شود از اولویت های پلیس است .
همچنین ، در بند ب ماده ١٠٨ همین قانون به منظور کنترل و مبارزه مؤثر بـا قاچـاق کـالا بـه نیروی انتظامی و گمرک اجازه داده می شود، نسبت به نصب ، راه اندازی و به روزرسـانی سـامانه هـای کنتـرل خـودرویی بـارگنجی (کانتینری - ایکسری ) در مبادی گمرکی ، ورودی و خروجی مرزهـا و ایسـتگاه هـای بازرسـی و کنترلـی ناجـا از طریـق اشـخاص و مؤسسه های حقوقی غیردولتی اقدام کنند، مدیریت و بهره برداری از این سامانه ها حسب مورد در اختیار نیـروی انتظـامی و گمـرک است .
سازمان یافته و نیز زمینه سازی برای مشارکت حداکثری دسـتگاه هـای متـولی مبـارزه بـا قاچاق کالا در فرآیند تصمیم سازی و مبارزه از جمله اقدام های ممکـن بـرای پلـیس در خصوص پیشگیری از شکل گیری باندهای قاچـاق کـالا اسـت .