چکیده:
تقویت دو حوزه «دفاعی» و «امنیتی» از عناصر مهم برای توانمندی کشورها محسوب میشوند. عوامل گوناگونی در تداوم و پایداری امنیت و تقویت روحیه دفاعی در مردم نقش دارند. تثبیت باورها و آموزههای دین، از عناصر مهم استحکام روحیه دفاعی در مردم و به تبع آن، در تثبیت امنیت نقش مهمی دارند. در این زمینه «اندیشه مهدویت»، به عنوان یکی از آموزههای اساسی دین اسلام در امنیت افزایی و دفاع از نظام اسلامی، دارای کارکرد است. کارکرد اجتماعی باور به مهدویت در حوزه دفاع و امنیت را میتوان در حوزههایی چون نظم اجتماعی، انسجام و همبستگی اجتماعی، استحکام روابط اجتماعی، تقویت قدرت اجتماعی، مورد بازشناسی و تحلیل قرار داد. بدین جهت از مهمترین یافتههای این تحقیق، نشان دادن ظرفیت اندیشه مهدویت در حوزه دفاع و امنیت، از طریق «تبیین کارکرد اجتماعی» آن در ساحت نظم و انسجام و استحکام روابط و قدرت اجتماعی است. از برجستهترین راهکارهای این اندیشه در این حوزهها عبارت است از: استحکام باورهای دینی، بهخصوص آموزه امامت، تولید و باز خوانی ارزشهای اخلاقی مشترک، ایجاد ارتباط و پیوند عاطفی در مردم، ایجاد اتحاد و هویت واحد بین اقوام و خرده فرهنگها، و ایجاد اعتماد عمومی که از تقویت ارزشها و پایبندی به قواعد اخلاقی ناشی میشود.
خلاصه ماشینی:
بدین جهت از مهمترین یافتههای این تحقیق، نشان دادن ظرفیت اندیشه مهدویت در حوزه دفاع و امنیت، از طریق «تبیین کارکرد اجتماعی» آن در ساحت نظم و انسجام و استحکام روابط و قدرت اجتماعی است.
بنابراین، اندیشه مهدویت میتواند در تولید ارزشهای مشترک، بهخصوص در تولید ارزشهای اخلاقی نقش داشته باشد و با تولید ارزشها، در تحقق نظم اجتماعی کمک کند؛ و از این راه میتوان به مدلی دست یافت که در تحقق امنیت ملی کمک کند و زمینههای دفاع از ارزشهای بر آمده از دین و مهدویت را فراهم سازد؛ زیرا پایبندی مردم به ارزشهای برآمده از باور به مهدویت، آنان را برای دفاع از آن در مقابل تهدید دشمنان بهخوبی آماده میکند.
بنابراین، در صورتیکه اعتقاد به امامت و مهدویت در جامعه به صورت باوری مشترک درآید و اعضای جامعه بر محور آن گردهم آیند، تشتت و پراکندگی نیز از بین خواهد رفت و انسجام اجتماعی به وجود میآید؛ زیرا چنین اعتقادی موجب میشود عوامل انسجام آفرین، نظیر اعتماد، تعهد و حس مسؤلیتپذیری در میان باورمندان افزایش یابد و این مؤلفهها نیز موجب انسجام اجتماعی خواهد شد و با ایجاد انسجام اجتماعی، علاوه بر آنکه روحیه دفاع از ارزشها در میان مردم تقویت میشود؛ امنیت بر قرار خواهد شد؛ چه این که اتحاد و انسجام اجتماعی، هم دشمنان بیرون از مرزهای جغرافیایی را متوجه یکپارچگی مردم برای دفاع از ارزشهای مورد قبولشان میکند و هم دشمنان داخلی را منکوب میسازد.
این باور همه مردم را بر محوری واحد گرد هم جمع میکند؛ زبان مشترکی میان آنان بهوجود میآورد و انسجام و وفاق را در جامعه ایجاد میکند و نیز موجب استحکام روابط اجتماعی میشود.