چکیده:
پژوهشگران به تازگی اثر عوامل غیرمالی بر قضاوت حسابرسان را بهطور ویژه مورد توجه قرار دادهاند. یکی از عوامل غیرمالی مهم که میتواند بر قضاوت عینی حسابرسان اثر منفی بگذارد، رهبری دگرگونساز صاحبکار است؛ هدف اصلی پژوهش حاضر نیز بررسی اثر رهبری دگرگونساز صاحبکار بر عینیت در قضاوت حسابرس است. جامعه آماری این پژوهش حسابرسان حرفهای شاغل در موسسات حسابرسی معتمد بورس بودند. در این پژوهش، 163 حسابرس حرفهای عضو موسسات حسابرسی معتمد بورس در سالهای 1396 و 1397 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. دادهها با ابزار پرسشنامه جمعآوری شدند و با استفاده از نرمافزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان داد که با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری در سطح اطمینان 95 درصد، بین رهبری دگرگونساز صاحبکار و عینیت در قضاوت حسابرس رابطه منفی و معنادار وجود دارد و اثر رهبری دگرگونساز صاحبکار بر قضاوت حسابرس تا حدی از طریق آشنایی (هویتیابی) حسابرس با صاحبکار صورت میگیرد؛ بر این اساس، رهبری دگرگونساز صاحبکار بر آشنایی حسابرس با صاحبکار و آشنایی حسابرس با صاحبکار بر موافقت حسابرس با رویههای موردنظر صاحبکار تاثیر مثبت دارد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که دوره تصدی حسابرس، اهمیت صاحبکار و تصویر صاحبکار بر آشنایی حسابرس با صاحبکار تاثیر مثبت دارند. علاوه بر این، دوره تصدی موسسه حسابرسی بر متغیر میزان موافقت حسابرس با رویههای موردنظر صاحبکار تاثیر مثبت دارد.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي پژوهش نشــان داد با اســتفاده از مدلســازي معادلات ســاختاري در ســطح اطمينان ٩٥ درصـد، بين رهبري دگرگونسـاز صـاحب کار و عينيت در قضـاوت حسـابرس رابطـه منفي و معنـادار وجود دارد و اثر رهبري دگرگونســـاز صـــاحـب کـار بر قضـــاوت حسابرس تا حدي از طريق آشنايي (هويت يابي) حسابرس با صاحب کار رخ ميدهد.
در عرصــه حسـابرسـي، ممکن اسـت صـاحب کاراني که رهبري دگرگونسـاز را به کار ميگيرند، بتوانند حسـابرس را تحت تأثير قرار دهند، به طوريکه عينيت در قضـاوت حسـابرس خدشـه دار شـود؛ همچنين ، انتظار ميرود اين اثر از طريق آشنايي حسابرس با صاحب کار انجام شود.
اندازه گيري متغيرهاي پژوهش به منظور بررـسي اثر رهبري دگرگونسـاز صـاحب کار بر قضـاوت حسـابرس و نقش ميانجي آشـنايي حسـابرس با صـاحب کار پرسـش نامه اي طراحي شـده اسـت که در آن اطلاعات شـخـصي (سـن و جنـس يت )، تجربه حسـابرس، عينيت حسـابرس (ميزان موافقت حسـابرس با رويه هاي مدنظر صــاحب کار)، دوره تصــدي حســابرس، هويت حرفه اي حســابرس، رهبري چندعاملي صـاحب کار، اهميت صـاحب کار، دوره تصـدي مؤسـسه حسابرسي بر صاحب کار و ميزان آشنايي (هويت يابي ) حسابرس با صاحب کار پرسيده شده است .
بر اســاس نتايج آزمون فرضــيه شــشــم ، رهبري دگرگونســاز صــاحب کار اثر مثبت و معناداري بر متغير وابسـته پژوهش ، يعني موافقت حسـابرس با رويه هاي دلخواه صـاحب کار دارد.
به طور خاص، نتايج پژوهش حاضـــر نشـــان ميدهد رهبري دگرگونســـاز صـــاحب کار بر عينيت حسـابرس تأثير منفي دارد و اين اثر از طريق آشـنايي با صـاحب کار انجام ميشـود.