چکیده:
با رشد روزافزون فنآوری اطلاعات و خدمات اینترنت، فعالیتهای مجرمانه نیز در فضای مجازی افزایش مییابند. چالشی که سازمان قضایی با آن مواجه است، تعیین مجازات و کیفر برای مجرمان میباشد؛ زیرا قوانین جرایم رایانهای متناسب با رشد فنآوری اطلاعات بهروزرسانی نمیشوند و در نتیجه پس از وقوع جرم جدید، تعیین کیفر برای آن جرم توسط قانونگذار، کاری زمانبر و دشوار است. قوانین جرایم رایانهای باید طوری تدوین شوند که همه شمول بوده و خلأ و حفرههای قوانین را پوشش دهد. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد. در همین راستا در سال 1388قانون جرائم رایانهای به تصویب و اجرا درآمد و مشکل خلأ تقنینی در مورد عنصر قانونی جرائم مذکور را در نظام حقوق کیفری مرتفع ساخت. جرایم رایانهای حوزه بسیار گستردهای دارند و به فعالیتی گفته میشود که در آن کامپیوترها یا شبکههای ارتباطی ابزار، مقصد یا محل اجرای یک فعالیت مجرمانه و غیر قانونی میباشند. در هر عصر که علم جدیدی کشف می شود، مجرمین نیز از جلوه های نوین آن علم جهت ارتکاب جرم بهره برداری می کنند. تسهیل و تسریع در پیدا کردن کیفر برای جرایم جدید، پیدا کردن سابقهی جرم، ردپای جرایم مرتبط و زنجیرهی بازداشت، آموزش از اهداف اصلی هستیشناسی جرایم رایانهای میباشد. این هستیشناسی میتواند در سازمانهای قضایی و انتظامی مورد استفاده قرار بگیرد.
خلاصه ماشینی:
بر اساس فلسفه نياز به قانونگذاري بر اين اساس جرايم رايانه اي بر دو دسته اند: الف : جرايم رايانه اي سنتي؛ جرايم رايانه اي قابـل مجـازات بـا قـوانين مربـوط بـه جرايم کلاسيک : الف -١- جرايم رايانه اي عليه اشخاص ؛ مانند قتل نفس ( از طريق دستکاري رايانه بيمارستان )، ايراد ضرب و جرح عمدي از طريق ( طراحي ناقص يـک محصـول رايانـه اي به صورت عمدي)، توهين و نشر اکاذيب الف – ٢- جرايم رايانه اي عليه اموال ؛ مانند کلاهبرداري سـنتي (از طريـق تبليغـات موهوم در اينترنت )، و تخريب (با اختلال در برنامه زمان بندي و مسير حرکـت هواپيمـا و يا قطار)، الف – ٣- جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي الف – ٤- جرايم عليه عصمت و عفت و اخلاق حسنه الف – ٥- جرايم عليه خامواده (مانند فريب در ازدواج از طريق اينترنت ) ب : جرايم رايانه اي مدرن ؛ جرايم رايانه اي غير قابـل مجـازات بـا قـوانين سـنتي و نيازمند قانون گذاري جديد: ب – ١- جرايمي که قبل از پيدايش فناوري اطلاعات ارتکـاب آنهـا متصـور نبـوده است ؛ مانند جرايم عليه محرمانگي، تماميت و قابليـت دسترسـي داده هـا و سيسـتمهاي رايانه اي يا نقص حقوق پديدآورندگان نرم افزار هاي رايانه اي ب -٢- جرايمي که تفاوت ماهيتي با نوع کلاسيک شان موجب جـرم انگـاري نـوع رايانه اي آنها شده است ، هرچند نام و نتيجه شان با نوع کلاسـيک آنهـا يکسـان اسـت ؛ مانند جعل و کلاهبرداري رايانه اي جرايمي که صرفاً خطرناکتر شدن آنها نسبت به نـوع کلاسيک شان موجب جرم انگاري نوع رايانه اي، آنها شـده اسـت و در ماهيـت ، نـام و نتيجه هيچ تفاوتي با نوع کلاسيک ندارند؛ مانند هـرزه نگـاري کودکـان و اعمـال داراي ماهيت نژاد پرستانه .