چکیده:
خداوند در قرآن کریم با استفاده از تکنیکها و شیوههای مختلف، درصدد برجستهسازی مفاهیم و معانی موردنظر خویش است. بدین واسطه، آن مفاهیم را پررنگ و در دل مخاطبین جای میدهد. خوانندگان و مردم نیز با مطالعه قرآن یا شنیدن آن، خیلی زود، جذب آن مفاهیم گشته و تربیت و هدایت بشر که هدف اصلی قرآن کریم است به منصه ظهور میرسد. هدف از این پژوهش، شناخت و بررسی این واژگان و چگونگی گزینش واژگان برای برجستهسازی، شناخت نوع واژگان برجسته شده، شیوههای برجستهسازی قرآن کریم و واکاوی کارکرد آنهاست تا ثقل معنایی و مفهومی واژگان قرآن کریم ونیز فصاحت و اعجاز آن را آشکار گردد. مسأله اصلی این پژوهش پیرامون این موضوع میچرخد که سوره غافر که سورهای مکی است، در کدام گروه از واژگان از شیوه برجستهسازی استفاده کرده است، علت و انتخاب این فرایند چه بوده و بار معنایی و عاطفی واژگان برجسته شده چیست. نتیجه پژوهش نشان میدهد که این موارد در قرآن، متعدد و متنوع است و شامل مواردی چون خلاقیت و نوآوری، تکرار و توازن، ترادف و تناسب و تقابل و تضاد میباشد که این پژوهش درصدد بررسی آنها بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی است.
In the Holy Qur’an, God uses various techniques and methods to highlight his intended concepts and meanings. In this way, he accentuates those concepts and places them in the hearts of the audience. Readers and people soon are attracted to those concepts through reading them or listening to them, and the training and guidance of human beings, which is the main goal of the Qur’an, is achieved. The present study aims to identify and examine these words and the way they are chosen for foregrounding, to know the type of the foregrounded words, ways to foreground in the Holy Qur’an, and to analyze their functions to reveal the semantic and conceptual weight of the Holy Qur’an as well as its eloquence and miracle. The most important part of this descriptive-analytical research evolves around this point that for which group of words does Surah Ghafir, which is a Meccan surah, uses the method of foregrounding and why, and what semantic and emotional connotations are involved in the foregrounded words. The results of the research show that these cases are numerous and varied in the Qur’an and include such functions as creativity and innovation, repetition and balance, synonymy and resemblance, and contrast and antonymy.
خلاصه ماشینی:
قرآن کریم که کتابی خلاقانه و معجزه آخرین نبی خداوند بوده به طرز شگرف و چشمگیری از امکانات زبانی و واژگانی زبان عربی بهره گرفته است ؛ بنابراین در این مقاله با تعمق در یکی از سوره های قرآنی، یعنی سوره غافر، به شاخصه های برجسته - سازی واژگانی و تحلیل بار معنایی و دلالت های عاطفی و ایدئولوژیک آن ها پرداخته میشود تا پاسخی برای دو سؤال ذیل باشد: قرآن کریم از چه شاخصه هایی برای برجسته سازی واژگانی بهره مند است ؟ این واژگان در صدد القاء چه بار معنایی و عاطفی میباشند؟ در فرضیه سؤال نخست باید گفت که قرآن کریم از شیوه ها و انواع متفاوتی برای برجسته سازی واژگان بهره میگیرد که مهم ترین و درعین حال پرکاربردترین آن ها در سوره موردبحث ، خلاقیت و نوآوری، تکرار و توازن ، ترادف و تناسب ، تضاد و تقابل است .
قرآن کریم کتابی آسمانی است که وظیفه هدایت و بشارت مؤمنان را داشته که به طور وسیعی و البته با شیوه های متعددی، از برجسته سازی واژگان بهره گرفته است که در اینجا مهم - ترین این شیوه ها نه برحسب نظریات فرمالیست ها و دیگر نظریه پردازان در این حوزه ، بلکه با تعمق فراوان در قرآن که ساختار و شیوه های ویژه خود را دارد، کشف و موردبررسی قرار میگیرد و آن ها شامل موارد ذیل هستند: خلاقیت و نوآوری، تکرار و توازن ، ترادف و تناسب ، تقابل و تناسب .