چکیده:
یکی از موضوعاتی که در متون روایی به آن اشاره شده و متعاقباً فقهای امامیه بدان پرداختهاند، حکم منع اجرای حدود در سرزمین دشمن است. این حکم به دو صورت مطلق و مقید وارد شده است. در حکم مطلق، اجرای حد در سرزمین دشمن به طور کلی ممنوع اعلام شده است، اما در حکم مقید، منع اجرای آن در سرزمین دشمن منوط به خوف الحاق محکوم علیه به دشمن شده است. برخی، «خوف الحاق به دشمن» را علت حکم و بعضی آن را حکمت حکم میدانند؛ لکن عدهای با برگزیدن یک رویکرد ترکیبی، جمع بین علت و حکمت در یک حکم را ممکن دانستهاند. این پژوهش با پذیرش دیدگاه اخیر معتقد است؛ خوف الحاق به دشمن از آن جهت که قابلیت تسرّی به احکام مشابه مانند شلاق تعزیری یا قصاص را دارد، علت حکم است و از آن جهت که در صورت فقدان آن و وجود تبعات دیگر، باز هم باید از اجرای مجازات حدّی و نظیر آن خودداری نمود، حکمت حکم است. به اعتقاد نگارندگان، با شکلگیری سازمانهای بینالمللی حقوق بشری و ظهور تکنولوژیهای نوین، الحاق فرد به دشمن نسبت به زمان معصوم؛ آسانتر و پیامدهای آن برای جامعه اسلامی گستردهتر است. همچنین توسعه فضای سایبر در عصر جهانیشدن، باعث کاهش اهمیت مرزهای جغرافیایی شده و نیز تمییز مفهوم سرزمین دشمن را با ابهام مواجه ساخته است؛ لذا بازخوانی و تعمیم این حکم به دیگر مجازاتهای در حال اجرا در سرزمینهای اسلامی ضروری است.
One of the issues mentioned in the Jurisprudential texts and subsequently by the jurists of Imamiyah is the prohibition of the enforcement of the Hudud in the enemy's land. The sentence has been issued in two absolute and binding terms. In absolute terms, the enforcement of a Hudud in the territory of the enemy is generally prohibited; however, in a binding order, the prohibition of the enforcement of a Hudud in the territory of the enemy is subject to the fear of joining the enemy. Concerning "the fear of joining the enemy," some of them are the El’lat of Judgment, and others consider it the Hekmat of Judgment. Some people, however, have considered the combination of El’lat and Hekmat in a Judgment as opposed to a combination of approach. With the acceptance of the recent view, this study believes that the fear of joining the enemy because it is capable of extending to similar sentences, such as whip Ta’aziri, is the El’lat of Judgment and in the absence of it, it's Must to carry out the Hudud and Like that in the enemy's land is the Hekmat. According to the authors, with the formation of international human rights organizations and the advent of technology, joining the enemy to the Ma'asoum time is easier and the consequences for the Islamic society are wider. Also, cyber space development has diminished the importance of geographical boundaries, as well as the distinction between the concepts of enemy land. Therefore, it is necessary to re-read and extend this sentence to other similar penalties in process in Islamic lands.
خلاصه ماشینی:
همچنین توسعه فضای سایبر در عصر جهانیشدن، باعث کاهش اهمیت مرزهای جغرافیایی شده و نیز تمییز مفهوم سرزمین دشمن را با ابهام مواجه ساخته است؛ لذا بازخوانی و تعمیم این حکم به دیگر مجازاتهای در حال اجرا در سرزمینهای اسلامی ضروری است.
برای مثال؛ بازخوانی حکم منع اجرای حدود در سرزمین دشمن در شرایط فعلی چه ضرورتی دارد؟ به عبارت دیگر، با استناد به چه دلایلی میتوان ادعا نمود که در جهان معاصر توجه به حکم منع اجرای حدود در سرزمین دشمن، به ضرورتی برای حکومتهای اسلامی تبدیل شده است؟ افزون بر این؛ تعمیم این حکم به دیگر مجازاتها بر چه ادلهای استوار است؟ به دیگر سخن، کدام دلایل مثبت ادعای عمومیتبخشی این حکم به کیفرهایی همچون قصاص یا شلاق تعزیری است؟ بهعلاوه؛ «خوف الحاق به دشمن» به عنوان ملاک حکم، علت حکم است یا حکمت آن؟ زیرا پذیرش هر کدام از موارد اخیر، ثمرات عملی خاص خود را در پی دارد.
4. ضرورت توجه به حکم منع اجرای حدود در سرزمین دشمن و تعمیم آن به سایر مجازاتها در جهان معاصر پس آنکه در بخش دوم و سوم مقاله به ترتیب رویکرد فقهای امامیه نسبت به حکم مورد بحث و نیز موضع پژوهش حاضر درباره علت یا حکمت بودن «خوف الحاق به دشمن» روشن شد، بخش پایانی بر آن است تا چرایی ضرورت توجه هر چه بیشتر به حکم مزبور و نیز ادله تعمیم این حکم به دیگر کیفرهای در حال اجرا در سرزمینهای اسلامی را مطرح نماید.