چکیده:
هدف پژوهش حاضر، تخمین کشش درآمدی و ظرفیت مالیاتی استان خوزستان به منظور سیاستگذاری و برنامهریزی منطقهای بر مبنای توان پرداخت مالیاتی است. بدین منظور، درآمدهای مالیاتی مستقیم و غیرمستقیم استان با استفاده از روش معادلههای به ظاهر نامرتبط در دوره زمانی 1393-1379 برآورد می شود. نتایج نشان میدهد که کشش درآمدی مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم استان خوزستان به ترتیب 09/ 1 و 77/ 2 است و کشش درآمدی کل مالیاتها 34/ 1 است. به علاوه، در بخش مالیاتهای مستقیم، کشش مالیاتی ثروت و مستغلات از کشش مالیاتی مشاغل و شرکتها بیشتر است. نتایج نشان میدهد که ظرفیت مالیاتی مشاغل استان با ارزش افزوده بخش رستوران و هتلداری، و درآمد سرانه رابطه مثبت و معناداری دارد. به علاوه، رابطه بین ظرفیت مالیاتی شرکتها و ارزش افزوده بخش خدمات مثبت و معنادار است. ضمن آنکه رابطه بین ظرفیت مالیاتی سایر مالیاتهای مستقیم (ثروت و مستغلات)، با ارزش افزوده مستغلات و رشد اقتصادی مثبت و معنادار است، و رابطه بین ظرفیت مالیاتی مالیاتهای غیرمستقیم با مخارج مصرفی بخش خصوصی و ارزش افزوده بخش معدن مثبت و معنادار است.
The purpose of this article is to estimate the income elasticity and tax capacity of Khuzestan province for policy-making and regional planning based on tax pay ability. To this end, the direct and indirect tax revenues of the province were estimated using the Seemingly Unrelated Equations approach, for the period 2000- 2014. The results show that the direct and indirect tax revenue elasticity of Khuzestan province is 1.09 and 2.77 respectively, and the elasticity of total tax revenue is 1.34. In addition, as for the direct tax, the tax elasticity of wealth and real estate is greater than the tax elasticity of businesses and corporations. The findings also indicate that the tax capacity of the provincechr('39')s businesses has a positive and significant relationship with the value-added of the restaurant and hotel sector as well as per capita income. Furthermore, the relationship between corporate tax capacity and value-added services is positive and significant. Likewise, the relationship between the tax capacity of other direct taxes (wealth and real estate) with real value-added and economic growth is positive and significant, and the relationship between the tax capacity of indirect taxes with private consumption expenditures and value-added of the mining sector is positive and significant.
خلاصه ماشینی:
بررسی اولیه شاخص نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی، به عنوان شاخص قابلقبول جهانی برای سنجش عملکرد مالیاتی کشورها، نشاندهنده این واقعیت است که کشور ایران میان 140 کشور جهان در سال 2015 در جایگاه 135 قرار دارد (www.
در بخش ادبیات پژوهش اشاره میشود که نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی یکی از شاخصهای مهم ارزیابی نظام مالیاتی است و رابطه مستقیمی بین ارزشافزوده هر کشور و افزایش درآمدهای مالیاتی وجود دارد.
دادهها، تصریح مدل، و تخمین کشش درآمدی و ظرفیت مالیاتی استان خوزستان با استفاده از دادههای مالیاتی 1 و اقتصادی استان (سازمان امور مالیاتی و مرکز آمار ایران)، در دوره زمانی 1393-1379 با استفاده از نرمافزارهای ایویوز (9) و ماکروفیت (4)، کششها و ظرفیت مالیاتی استان تخمین زده میشود، به علاوه، بر اساس ادبیات پژوهش، مدل کلی ظرفیت مالیاتی استان بر اساس ارزشافزوده بخشها، توزیع درآمد، و درآمد سرانه به شرح ذیل ارائه میشود: = , , (2) که در آن: : نسبت مالیاتی کل استان (نسبت مالیاتهای مستقیم به تفکیک اجزای آن و نسبت مالیاتهای غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی استان خوزستان) (Amoh, 2019)، : سهم ارزشافزوده بخش صنعت (شامل صنعت، معدن، ساختمان، آب، برق، و گاز) از استان، : سهم ارزشافزوده بخش خدمات (شامل رستوران، حملونقل، خدمات اجتماعی، عمدهفروشی، و خردهفروشی، مستغلات و کرایه، خدمات، مالی، اجتماعی و بهداشتی) از استان، و : درآمد سرانه استان (Fenochietto & Pessino, 2013) است که با توجه به اینکه بخش کشاورزی از پرداخت مالیات معاف است، این بخش به عنوان پایه مالیاتی در نظرگرفته نمیشود 2 .