چکیده:
مقدمه: فرار از منزل نوجوانان یکی از معضلات گریبانگیر خانوادهها و جوامع امروزی است. نوجوان بدون توجه به عواقب آتی این عمل و صرفا برای خلاصی از مشکلات درون خانواده اقدام به فرار از منزل میکند و با این عمل، مشکلات بیشتری را هم برای خود و هم برای جامعه ایجاد میکند. از اینرو لازم است عوامل موثر در پیشگیری از آن شناسایی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی، در گرایش به فرار از منزل دختران دبیرستانی، با مدنظر قرار دادن نقش واسطهای متغیرهای روانشناختی امیدواری و خوشبینی، انجام شد. روش: پژوهش حاضر با روش همبستگی بر روی 350 نفر از دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه شهر تهران، انجام شد. آزمودنیها با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب و به پرسشنامههای سرمایه اجتماعی دلاویز (1384)، گرایش به فرار از منزل افراسیابی (1390)، خوشبینی شایر و کارور (1985) و امیدواری اسنایدر (1991) پاسخ دادند. تحلیل عاملی ابزارهای تحقیق انجام شد و بعد از حذف گویههای با بار عاملی غیرمعنیدار، مدل پیشنهادی پژوهش با استفاده از نرمافزار LISREL و روش تحلیل مسیر بررسی شد. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر مستقیم سرمایه اجتماعی بر امیدواری، خوشبینی و گرایش به فرار از منزل ( به ترتیب 50/ 0، 52/ 0 و 26/ 0-) و اثر خوشبینی و امیدواری بر گرایش به فرار از منزل (به ترتیب 25/ 0- و 19/ 0-) معنادار میباشد. همچنین نتایج، نقش واسطهای معنادار خوشبینی و امیدواری را، در رابطه بین سرمایه اجتماعی و گرایش به فرار از منزل، نشان دادند و مدل پیشنهادی پژوهش، از برازندگی مطلوب برخوردار بود. نتیجهگیری: براساس یافتههای حاضر میتوان نتیجه گرفت که با افزایش سرمایه اجتماعی میتوان گرایش به فرار از خانه را در دختران کاهش داد و نیز با تقویت امیدواری و خوشبینی، هم به صورت مستقیم میتوان از گرایش به فرار دختران کاست، و هم به صورت غیرمستقیم، تاثیر سرمایه اجتماعی را در پیشگیری از فرار، افزایش داد.
Introduction: Running away from home in adolescents is one of the important difficulties of modern families and societies. Adolescents run away from home Hoping to scape problems they face, without thinking about its future consequences. In fact, running away makes more problem for them and for the society. So it’s essential to recognize effective factors in preventing running away. This research aimed the study role of social capital in high school girl students trend to run away from home with attention to mediating roles of optimism and hope. Method: 350 girl students of Tehran high schools have been selected by means of multi-stage random cluster sampling and answered Delaviz Social Capital (2006), Afrasiabi Trend to Run Away from Home (2011), Sheier and Carver Optimism (1985) and Snyder Hope (1991) Questionnaires. Factorial analysis was applied and after deleting phrases with nonsignificant factor loading, the specified model analyzed with LISREL software and statistical method path analysis. Results: The results indicated significant direct effects of social capital on hope, optimism and trend to running away from home (respectively 0/50, 0/52 and -0/26) and effects of optimism and hope on trend to running away from home (respectively -0/25 and -0/19). Also results indicated significant mediating roles of optimism and hope in the relationship of social capital with trend to running away. Conclusion: it can be concluded that with increasing social capital, Tendency toward running away from home can be decreased directly. By prompting hope and optimism, we can directly decrease tendency to running away from home, and increase in social capital can impact prevention of escape indirectly as well.