چکیده:
افزایش بهای تولید و محدودیت منابع، موجب تغییر در ترکیب هزینهها شد به گونهای که شرکتها حاضر به تحمیل هزینه بابت فعالیتهای فاقد ارزش نیستند و درصدد حذف آنان و خلق فعالیتهای با ارزش هستند. استفاده از ابزارهای نوین مدیریت هزینه میتواند زمینه خلق ارزش را فراهم نماید؛ مشروط بر آنکه شرکتها خود را با فاکتورهای اقتضایی داخلی و بیرونی تطبیق دهند. لذا هدف این پژوهش، آزمون الگوی اقتضایی عوامل تاثیرگذار بر فلسفه خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت است. نتایج پژوهش براساس دادههای 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 10 ساله (1388-1397) با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که اثر 8 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، محیط خارجی، استراتژی شرکت، تکنولوژی، محیط رقابتی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت، معنادار است و چهار عامل اقتضایی ساختار سازمانی، اندازه شرکت، بخش فرهنگی و بخش حرفهای بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت، تأثیر معناداری ندارند. همچنین نتایج ماتریس اهمیت- عملکرد نشان میدهد توجه به فاکتورهای اقتضایی قدرت رقابت، تکنولوژیهای نوین، محیط اقتصادی، نسبت مخارج تحقیق و توسعه، میزان سازگاری با عدم اطمینان محیطی، کارایی شاخص سرمایه انسانی و ساختار حاکمیت شرکتی، رمز دستیابی به خلق ارزش مضاعف در فعالیتها و اثربخشی در استفاده از منابع شرکتها است. همچنین از بین فاکتورهای اقتضایی تکنولوژی و منابع انسانی بیشترین اثر را دارند.
The increasing costs of production and resource constraints have caused changes in the context and composition of costs, So that companies are not willing to impose costs for activities that are not worthwhile and seek to remove them and creating activities are valuable The use of modern cost management tools can provide value creation, provided that they are faced with environmental contingency factors inside and outside the company. So the purpose of research, is to test the contingency model of influencing factors on the philosophy of value creation and effective use of corporate resources. Research results based on, The data of 117 companies accepted in Tehran Stock Exchange for specific time period, ten years (2009-2018), by using the structural equation modeling approach, Implying the effect, 8 contingency factors of human resources, economic environment, external environment, organizational strategy, technology, competitive environment, financial resources and senior management support are significant in using the information of management accountants for value creation and effective use of corporate resources and 4 contingency factors of have not a significant effect on the use of management accounting reports. Also the conclusion Matrix Importance-Performance show that attention to contingency factors competition power, new technologies, economic environment, ratio of R&D expenditures, The degree of compliance with environmental uncertainty, performance of human capital index and structures corporate governance is the key to creating a double value in activities and effectiveness in resource utilization companies. Also, among the possible factors, technology and human resources have the most impact.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش بر اساس دادههای 117 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 10 ساله (1388-1397) با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که اثر 8 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، محیط خارجی، استراتژی شرکت، فنّاوری، محیط رقابتی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت، معنادار است و چهار عامل اقتضایی ساختار سازمانی، اندازه شرکت، بخش فرهنگی و بخش حرفهای بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت، تأثیر معناداری ندارند.
همچنین نتایج ماتریس اهمیت- عملکرد نشان میدهد توجه به برگ خریدهای اقتضایی قدرت رقابت، فنّاوریهای نوین، محیط اقتصادی، نسبت مخارج تحقیق و توسعه، میزان سازگاری با عدم اطمینان محیطی، کارایی شاخص سرمایه انسانی و ساختار حاکمیت شرکتی، رمز دستیابی به خلق ارزش مضاعف در فعالیتها و اثربخشی در استفاده از منابع شرکتها است.
لذا مهمترین راهکار سازمان برای تطبیق و سازگاری با تغییرات محیطی، تغییر در ترکیب هزینهها است بهگونهای که استفاده مناسب و کارا از منابع منجر به خلق فعالیتهای باارزش افزوده و حذف اتلافها در فرآیند تولید شود؛ که این امر در سایهی استفاده از ابزارهای نوین مرحله چهارم تکامل حسابداری مدیریت میسر میشود.
در همین راستا هدف این پژوهش، بررسی آن است که، آیا عوامل اقتضایی بر بهکارگیری ابزارهای مرحله چهارم تکامل حسابداری مدیریت (ابزارهای مرتبط با خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع) اثرگذارند؟ بنابراین در ادامه ابتدا مبانی نظری و پیشینه پژوهش ارائه میشود.
The influence of business environment on the effectiveness of management accounting practices: Evidence from Libyan Companies.