چکیده:
«آن مادیان سرخیال» رمانی است که به زبان فارسی دربارة بخشی از زندگی و احوال امرؤالقیس شاعر نامدار عرب نوشته شده است. این پژوهش برمبنای روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و هدف اصلی آن، تبیین انواع روابط متون در این رمان براساس نظریة چندمتنیّت ژرار ژنت است. نتایج حاکی از آن است که رمان آن مادیان سرخیال نمونهای از متونچندمتنیّت است که خودآگاهانه با طیفهای گوناگونی از متون عربی ارتباط برقرار کرده و این ارتباط در جهت ایجاد نظام معنایی این متون، شامل روابط بینامتنیّت، بیشمتنیّت، سرمتنیّت و پیرامتنیّت در نظریة چندمتنیّت ژرار ژنت است. براساس رابطة بینامتنیّت این نتیجه به دست آمد که در این رمان، متونی تاریخی که به نوعی با زندگی امرؤالقیس در ارتباط بوده، بازنگاری شده است. گَشتارهای کمّی و کاربردی این اثر نشان میدهد که در بخشهای مختلف آن گسترش حوادث و تغییر در بخشی از وقایع و مضامین اصلی داستان نسبت به متون زِبَرمتن وجود دارد. علاوه بر این، تداخل انواع ادبی یکی از اساسیترین مشخصههای سبک نگارش رمان آن مادیان سرخیال است و این رمان از یادداشتی پایانی برخوردار است که دارای ویژگی پیرامتنی است.
The Red Manes Mare" is a novel about the life of the Arabic famous poet, Imru'al-Qais, which is written in Persian. This research was done using a descriptive-analytical method and its main purpose was to explain the types of text relations based on Gerard Genette’s theory of transtextuality. The results show that the novel of "the Red Manes Mare" is an example of transtextual texts that has consciously linked with different ranges of Arabic texts and this link in line with creating a semantic system in these texts consisted of relations of intertextuality, hypertextuality, archittxtuality and paratextuality in Gerard Genette's theory. Base on intertexutality, it was concluded that some historical texts which were somehow related to Imru'al-Qais' life have been rewritten in the novel. Quantitative and pragmatic transformation of this work shows that there are some changes in parts of events and main contexts of the story than hypertexts. On the other hand, the interaction of types of literature is one of the most important features of the novel style. The novel also contains a final note with paratextual features.
خلاصه ماشینی:
نتايج حاکي از آن است که رمان آن ماديان سرخ يـال نمونـه اي از متون چندمتنّيت است که خودآگاهانه با طيف هاي گوناگوني از متون عربي ارتبـاط برقـرار کـرده و ايـن ارتبـاط در جهت ايجاد نظام معنايي اين متون ، شامل روابط بينامتنّيت ، بيش متنّيت ، سرمتنّيت و پيرامتنّيت در نظريـۀ چنـدمتنّيت ژرار ژنت است .
«او همۀ آثار ادبي را برگرفته از اين نظام خاص مـيدانسـت و براي تبيين نظريـه اش بـه جـاي تمرکـز روي اثـر منفـرد، دربـارة شـيوه هـاي خلـق متـون و نظام هـاي قابـل توصـيف بحـث کـرد» (عبدالسـلام : ٢٠١٧/٣/٣٠م )؛ بنـابراين در نظريـۀ او، باتوجه به اين که هر متن در حقيقت جلوه گاهي از ديگر متـون اسـت ، رابطـۀ يـک مـتن بـا يک نظام ، مورد توجّه است .
پژوهش بر پايۀ اين فرضـيه هـا شـکل گرفـت کـه رمان آن ماديان سرخ يال نمونۀ کاملي از متون داراي چندمتنّيت است کـه خودآگاهانـه بـا طيف هاي گوناگوني از متون عربي ارتباط برقرار کرده و اين ارتباط در جهت ايجاد نظـام معنايي اين متون ، شـامل روابـط بينامتنّيـت ، بـيش متنّيـت ، سـرمتنّيت و پيرامتنّيـت در نظريـۀ چندمتنّيت ژرار ژنت است .
دربارة جامعۀ آماري مقالۀ حاضر، پژوهش هايي صورت گرفته اسـت ؛ بـه عنـوان مثـال ، قنبري (١٣٨٣) در مقاله اي دو صفحه اي با عنـوان «نگـاهي بـه آن ماديـان سـرخ يـال نوشـتۀ محمود دولت آبادي، زبان شاعرانه ريسک داستاني » بهُ بعد زباني داسـتان و شـاعرانگي نثـر اين رمان پرداخته است .