چکیده:
عموم مطالعات انجام گرفته در زمینه منحنی فیلیپس در ایران و سایر کشورهای درحال توسعه، علاوه بر ادوار گذشته تورم، شکاف تولید، بیکاری و هزینه نهایی واقعی تولید را به عنوان متغیرهای سمت راست اثر گذار بر تورم مورد استفاده قرار دادهاند. این در حالی است که پارادایم نئوکینزی پیشنهاد میدهد که هر کشوری با توجه به شرایط خاص اقتصاد خود، مدلهای متفاوتی را میطلبد. این مقاله در چارچوب این پارادایم و با توجه به نقش مهمی که نفت در اقتصاد ایران ایفا مینماید، با شروع از پایههای اقتصاد خردی، منحنی فیلیپس جدیدی را بر پایه نرخ ارز واقعی استخراج مینماید. همچنین منحنی فیلیپس توسط دادههای فصلی اقتصاد ایران برای بازه 1369-1397 برآورد می گردد. نتایج نشان میدهد که داده های تجربی، منحنی فیلیپس نظری را حمایت میکنند.
خلاصه ماشینی:
استخراج منحني فيليپس بر اساس نرخ ارز واقعي براي * اقتصاد ايران به روش گشتاورهاي تعميم يافته 1 افسانه جوادي دانشجوي دکتري اقتصاد، دانشگاه فردوسي مشهد 2 محمدطاهر احمدي شادمهري دانشيار گروه اقتصاد، دانشگاه فردوسي مشهد تاريخ دريافت ١٣٩٨/١٢/٧تاريخ پذيرش ١٣٩٩/١٠/٩ چکيده عموم مطالعات انجام گرفته درزمينه منحنيفيليپس درايران وسـايرکشـورهايدرحـال توسـعه ،عـلاوه بـر ادوارگذشته تورم ،شکاف توليد،بيکاريوهزينه نهاييواقعيتوليدرابه عنوان متغيرهايسمت راست اثـر گذاربرتورم مورداستفاده قرارداده اند.
اززمـان ردمنحني اصلي دردهه ١٩٧٠(١٩٧٥ ,Lucas)، اقتصاددانان سعي کردندتارابطه آشـکارمبادلـه ١ بين تورم وفعاليـت هـاي واقعـي اقتصـادراکـه هنـوزهـم درداده هـاوجـوددارنـد،توضـيح دهنـد (١٩٩٤ ,King& Watson)،(١٩٩٩,Watson &Stock )گستره اين تئـوريهـايمطـرح شـده درباب منحنيفيليپس ،ازمنحنيفيليپس کلاسيک جديداوليه (١٩٧٣ ,Lucas) که بـه نظـرمـي - رسيدمدل اوليه ايدردهه هاي١٩٧٠و١٩٨٠باشند،تـانسـخه کينزيهـايجديـد (١٩٩٥,Robertsو ١٩٩٩ ,Gertler &Gali )،که دردهه ١٩٩٠غالب شدوهنوزهم محبوب است وهمچنـين نسـخه جديدتراطلاعات چسبنده (٢٠٠٢.
بااين حال ،حتي درداخل هريک ازاين نظريه ها،منحني فيليپس به دقتي کـه منحنـياوليـه بـه مبادله بين تورم وبيکاريميپرداخت ،به آن نپرداخته است .
برتريايـن مقالـه نسـبت بـه سـايرپژوهشـهايانجـام گرفتـه ايـن اسـت کـه ايـن مقالـه در چارچوب اين پارادايم وباتوجه به نقش مهميکه نفت دراقتصادايران ايفامينمايـد،بـاشـروع از پايه هاياقتصادخردي،منحنيفيليپس جديديرابرپايـه نـرخ ارزواقعـياسـتخراج وسـپس آنـرا برآوردمينمايد.
نرخ ارز واقعي تعادلي نرخ ارزواقعيبه صورت ،قيمت کالاهايداخليبرحسب قيمت کالاهايخارجياست که بـه (رجوع شود به تصویر صفحه) صورت تعريف ميشود.
شرايط مرتبه اول حداکثرسـازيسـودومطلوبيت (صـرف نظـراز انديس هايزمان )به صورت زيراست : (رجوع شود به تصویر صفحه) يک افزايش برونزادرمقدارکالاهايوارداتي،نرخ ارزواقعيراافزايش مـيدهـد.
راه حل اين مساله ،استاندارداست وقيمت بهينه به سـادگيبرابـربـايـک مـارکآپ بـالغ بـر هزينه نهايياست : (رجوع شود به تصویر صفحه) دررابطه بالا،کسراول ،مارکآپ است که به دنبال آن ،هزينه نهاييميآيد.