چکیده:
عواطف در زندگی خانوادگی، نقش اساسی دارد و بدون توجه به عواطف، موفقیت انسان در زندگی دشوار، بلکه غیرممکن است. خانواده،اولین جایگاه تربیتی، محل بروز و ظهور عواطف انسانی و سنگ بنای جامعه است و اگر سالم باشد، میتوان به داشتن جامعهای سالم امیدوار بود. نوشتار حاضر با استفاده از روش اجتهادی با بررسی آیات قرآن کریم، مهمترین ویژگیهایعاطفی خانواده سالم را استخراج نموده، سپسبه توصیف و تحلیل آن پرداختهو مهمترین دلالتهای تربیتی هر یک از آنها را ارائه کرده است. بررسیهانشان میدهد: ازجمله ویژگیهای عاطفی خانواده سالم در قرآن کریم، مودّت و رحمت است که دلالتهای تربیتی مانند حضور خداوند در خانواده، استحکام خانواده، رشد و تعالی خانواده و افزایش صمیمیت بین زوجین است؛ ویژگی دیگر، آرامشبخشی است که مهمترین دلالتهای تربیتی آن، راه شناخت خدا، نشاط در خانواده، رشد سلامت عاطفی خانواده و ارضای نیازهای روحی و روانی همسران در خانواده است.
Abstract Emotions play an essential role in family life, and without considering emotions, human success in life is difficult, if not impossible. The family is the first place of education, the place of emergence of human emotions and the foundation of society, and if it is healthy, we can hope to have healthy societies. The present article, using the ijtihad method, by examining the verses of the Holy Quran, has extracted the most important emotional characteristics of a healthy family, then described and analyzed it and presented the most important educational implications of each of them. Studies show that one of the emotional characteristics of a healthy family in the Holy Qur'an is kindness and mercy, which has educational implications such as the presence of God in the family, family strength, family growth and excellence, and increased intimacy between couples. And the other is comforting, the most important educational implications of which are the way to know God, joy in the family, the growth of the emotional health of the family and the satisfaction of the spiritual and psychological needs of the spouses in the family.
خلاصه ماشینی:
مقاله علمی ـ پژوهشی ویژگیهای عاطفی خانواده سالم در قرآن و دلالتهای تربیتی آن 1 فیاض حسین علوی 2 و علی همت بناری 3 و حسین علویمهر 4 چکیده عواطف در زندگی خانوادگی، نقش اساسی دارد و بدون توجه به عواطف، موفقیت انسان در زندگی دشوار، بلکه غیرممکن است.
بررسیها نشان میدهد: ازجمله ویژگیهای عاطفی خانواده سالم در قرآن کریم، مودّت و رحمت است که دلالتهای تربیتی مانند حضور خداوند در خانواده، استحکام خانواده، رشد و تعالی خانواده و افزایش صمیمیت بین زوجین است؛ ویژگی دیگر، آرامشبخشی است که مهمترین دلالتهای تربیتی آن، راه شناخت خدا، نشاط در خانواده، رشد سلامت عاطفی خانواده و ارضای نیازهای روحی و روانی همسران در خانواده است.
در دو آیه((وَ هُوَ الْغَفُورُ الْوَدُود( بروج/ 14؛ (إِنَّ رَبِّی رَحیمٌ وَدُود( هود/ 90) از قرآن صفت «ودود» (صیغه مبالغه ودّ) به خداوند نسبت داده شده و بر این دلالت دارد که دارنده این صفت، نهایت محبت را نسبت به بندگان خویش داشته و آنها را بینهایت دوست میدارد و جز سود آنها چیز دیگری نمیخواهد و خود را در برابر افراد مورد مودّت، متعهد میداند تا حال آنان را مراعات نموده، از ایشان تفقد کند (طوسی، التبیان، 1389: 6/ 53؛ طبرسی، مجمعالبیان، 1372: 5/ 323؛ زمخشری، الکشاف، 1414: 2/ 32؛ فضلالله، من وحی القرآن، 1419: 12/ 121).
ازآنجاکه ادامه پیوند میان همه انسانها، خصوصاً میان همسران، نیاز به یک جاذبه و کشش قلبی دارد و یکی از روشنترین موارد بروز و ظهور مودّت، جامعه کوچک خانواده است، خداوند متعال ازدواج را وسیلهای برای زیستن در فضای آرامش و رضایت روانی میداند و برای رسیدن به این آرامش، مودّت و رحمت (روم/ 21) را بین زوجین برقرار میکند (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، 1374: 12/ 496).