چکیده:
محرومیت ازجمله مسائل و مشکلاتی است که در اکثر کشورها برای برنامه ریزان دولتی وجود داشته و اینکه دولتها برای حل و یا کاهش آن چه راهکارهای را باید اتخاذ کنند، ازجمله مسائل مطرح و مشکلآفرین برای آنان است. هدف این پژوهش رتبهبندی شهرستان های منطقه ای 3 آمایش سرزمین (کرمانشاه، همدان، ایلام و لرستان) از نگاه درجه محرومیت بر اساس 24 شاخص قانون استفاده متوازن است. در این تحقیق برای وزن دهی شاخص های از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و برای رتبهبندی شهرستان ها از نگاه درجه محرومیت از روش تاپسیس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که از میان 24 شاخص مورد نظر شاخص های نرخ بیکاری، باسوادی و بهرهمندی روستا ها ازآب آشامیدنی سالم، بیشترین اثرگذاری را در تعیین درجه محرومیت شهرستان ها دارا هستند. همچنان شهرستانهای اسلامآباد غرب، ثلاث باباجانی و دوره (چگنی) به ترتیب هر یک با ضرایب 474/0، 460/0 و 404/0 در رتبههای اول، دوم و سوم از نظر محرومیت بر اساس شاخص های مرتبط با قانون متوازن محسوب میشوند. شهرستانهای دره شهر، بهار و ایوان به ترتیب هریک با ضرایب 038/0، 036/0 و 032/0 در جایگاه چهل و دوم، چهل و سوم و چهل و چهارم قرارگرفته اند. بنابراین، شورای برنامه ریزی و توسعه استان های منطقه سه می بایست اعتبارات قانون متوازن استانی را جهت شتاب بخشیدن به کاهش محرومیت در شهرستا ن های مزبور در حوزه طرح ها و پروژه های اشتغالزا، آموزش مهارت های انسانی و ارتقای زیرساخت های آموزشی و بهره مندی روستاها از آب آشامیدنی اختصاص دهند.
خلاصه ماشینی:
هدف اين پژوهش رتبه بندي شهرستانهاي منطقه اي ٣ آمايش سرزمين (کرمانشاه، همدان، ايلام و لرستان) از نگاه درجه محروميت بر اساس ٢٤ شاخص قانون استفاده متوازن است .
جدول(١)- اعتبارات قانون استفاده متوازن در منطقه سه به ميليون ريال (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع : بودجه سالانه ، سازمان برنامه و بودجه کشور ٤- پيشينه تحقيق در سال ١٣٩٧ پژوهشي تحت عنوان رتبه و مقايسه شهرستانهاي استان لرستان در بخش بهداشت و خدمات بهداشتي با استفاده از روش تاپسيس توسط آرش نظامي، فيروز پور شنو و علي مير انجامشده است .
٦- يافته هاي تحقيق پژوهش حاضر(تعيين درجه محروميت شهرستانهاي منطقه سه آمايش سرزمين با استفاده از شاخص هاي قانون استفاده متوازن) به وسيله ٨ معيار و ٢٤ شاخص (زير معيار)، با استفاده از روش تاپسيس براي رتبه بندي شهرستانها و از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) براي وزن دهي شاخص ها، مورد ارزيابي قرار گرفت .
نتيجه گيري و پيشنهادات در پژوهش حاضر درجه محروميت شهرستانهاي منطقه سه آمايش سرزمين ازنظر ٨ معيار و ٢٤ شاخص که در قانون متوازن کشور مشخص شده است ،با استفاده از روش AHP و روش TOPSIS تعيين و رتبه بندي گرديد.