چکیده:
یکی از جنگ هایی که در تاریخ ایران رخ داده است، حمله سراسری و گسترده کشور همسایه، عراق، به خاک آن است که از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ طول کشید. در این دوره که در منابع ایران تحت عنوان دوران دفاع مقدس از آن یاد می شود، عملیات های آفندی و پدافندی فراوانی در نوار مرزی غرب ایران که در قالب سه جبهه شمالی، میانی و جنوبی قابل تقسیم بندی است، شکل گرفت. در جبهه جنوبی که از جنوب مهران تا آبادن و راس البیشه گسترش دارد، مهمترین و سرنوشت سازترین عملیات های طرفین جنگ رخ داد. از آنجا که شرایط هیدرولوژیکی و ژیوموفولوژیکی این جبهه به گونه ای است که امکان استفاده از تاکتیک آب یا جنگ هیدرولیک در آن وجود دارد، مساله پژوهشی بررسی تاثیر آب های سطحی بر عملیات های انجام شده شکل گرفت. نحوه گردآوری اطلاعات این تحقیق با توجه به ماهیت آن شکل گرفته است. یعنی با توجه به ماهیت تاریخی آن، با روش کتابخانه ای و اسنادی اطلاعات گردآوری شده است. اطلاعات به دست آمده نیز به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد که آب های سطحی اعم از رودها، هورها و کانال های آب و آب بندها و سدها در تمام مراحل عملیات های آفندی اعم از طرح ریزی، اجرا و پشتیبانی و مخصوصا عملیات های پدافندی دارای نقش تاثیرگذار و سرنوشت سازی بوده اند و همچنین در هر عملیات چند اصل از اصول نه گانه جنگ را تحت تاثیر قرار داده اند.
One of the wars that have occurred in Iranian history is the extensive attack of the neighboring country, Iraq, which lasted from 1980 to 1987. In this period, which is mentioned in Iranian sources under the title of the Holy defense, there are offensive and defensive operations in the western border of Iran that can be divided into three Northern, Middle and South fronts. The most important and decisive operations of the war parties took place on the southern front, which is extended from the south of Mehran to Abadan and Ras al-Bisheh. Since the hydrological and geomorphological conditions of this front are such that it is possible to use water tactics or hydraulic warfare, this research has been developed to study the effect of surface water on the operations carried out there. How to collect information this research is based on its nature. That is, according to its historical nature, it has been compiled with library and documentary methods. The obtained data were analyzed by descriptive-analytical method. The results showed that surface waters such as rivers, Hores and canals of water and dams in all phases of offensive operations, including designing, implementation and support, and especially defensive operations have had influential role and in each operation, have influenced several principles of nine principles of war.
خلاصه ماشینی:
نخستين اصل به اصطلاح «اصل برتر»١ميباشد و بقيه در اولويت خاصي قرار ندارند: انتخاب و نگهداري هدف (فرمانده بايد در هر زمان تنها يک هدف داشته باشد و بايد تمام اقدامات را مشخص سازد)؛ حفظ روحيه (تا حدودي از طريق حس مشترک هدف حفظ ميشود)؛ اقدام تهاجم (حالت ذهني اعطا کننده ابتکار عمل به مهاجم )؛ غافل گيري (اغلب منجر به سطوحي از موفقيت ميشود که با اندازه نيروهاي در اختيار تناسب ندارد)؛ تامين (آسيب پذيري در مقابل حمله دشمن را کاهش مي دهد، فقط مستلزم ريسک هاي محاسبه شده است )؛ تمرکز قوا (داشتن نيرو بيش از دشمن در زمان و مکان سرنوشت ساز)؛ صرفه جويي (هزينه ها يا منابع محاسباتي و مقرون به صرفه )؛ انعطاف پذيري (توانايي انطباق با عمليات نظامي غيرقابل پيش بيني )؛ همکاري (روحيه تيمي همه واحدهاي درگير، از جمله ساير خدمات و نيروهاي ملي )؛ اداره (کار خوب کارکنان ، لجستيک کارآمد) (٤٤ :٢٠٠٩ ,till).
اين وضعيت آب هاي سطحي منطقه عملياتي و استفاده از تاکتيک رودخانه آتش و آب گرفتگي خور عبدالله و جنگ آب از يک طرف باعث ايجاد محدوديت در جابه جايي نيروهاي طرفين شده و لذا اصول مانور و تامين و همچنين تهاجم يا تک را محدود نمود و از طرف ديگر با توجه به اينکه مسير نيروها را محدود به عبور از دو پل قصبه و حفار نموده اند، بر روي اصل تمرکز قوا و سادگي تاثير گذاشته اند.