چکیده:
فضا در هر دوران پدیده ای دگرگون شدنی است و این دگرگونی را میزان جمعیت انسانی و کیفیت فناوری تحت اختیار آنان تعیین می کند. (آسایش ،1383 ،ص15) در کشور ما ایران در سال های پس از جنگ جهانی دوم، بالاترین آمارهای رشد جمعیتی و رشد شهرنشینی ثبت شده است. در این بین، استان مازندران به دلیل ویژگی های اکولوژیکی خاص خود، از حساسیت بالایی نسبت به تغییرات فضایی برخوردار بوده است. در پژوهش حاضر تحلیل فضایی شهرهای جلگه ای استان مازندران به عنوان هدف اصلی تحقیق برگزیده گردیده است. لذا در پژوهش از نوع تحقیقات کاربردیاست که با روش توصیفی انجام صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است، که استان مازندران فاقد الگوی نخست شهری بوده و در طول دهه های اخیر هرگز شهر اول استان، کانون برتر جمعیتی، عملکردی و کارکردی استان نبوده است. اما در عین حال یک گرایش به سمت تمرکز در چهار شهر برتر استان وجود دارد و شهرهای برتر استان همگی در ناحیه جلگه مرکزی استان واقع شده اند و این در حالی است که این پهنه از استان هم اکنون، تحت فشار بارگذاری بیش از حد جمعیت و فعالیت قراردارند.
خلاصه ماشینی:
جدول ٤ : معرفی نقاط ضعف سازمان فضایی استان مازندران ١٣٩٠ اقتصادی وجود محوریت شاغلان بخش صنعت در ناحیه جلگه ای اجتماعی و توزیع ناموزون جمعیت شهری در قلمرو استان فرهنگی رقابت جدی میان ند نقطه شهری میانی و شکل گیری فضاهای حاشیه ای در قلمرو استان عدم توزیع متعادل خدمات و امکانات عمومی و اجتماعی در میان شهرهای استان زیست محیطی پراکنش فضایی شهرهای برتر استان در بخش جلگه ای بارگذاری بیش از حد و فعالیت در بخش جلگه ای حاکمیت الگوی کالبدی شکلی خطی با حداقل انعطاف پذیری عملکردی سهم غالب روستا شهرهای کوچک در شبکه شهری استان فقدان سیستم های تسویه فاضلاب شهری در تمام نقاط شهری استان نهادی عدم انطباق میان تحصیلات تصمیم گیران استانی و سمت سازمانی آنان عدم توجه به تصمیمات کارگروه ها به ویژه کارگروه مسکن و شهرسازی با جایگاه قانونی آنان ماخذ: نگارنده ١۶۴ / / / فرصت ها - پروژه ساخت آزاد راه تهران شمال ، یک پروژه راهبردی برای توسعه ناحیه غربی استان مازندران محسوب می شود هر چند که این پروژه بیش از دو دهه است که در حال ساخت می باشد و هم / اینک نیز به یک پیمانکار چینی واگذار شده است .