چکیده:
نمادشناسی به بررسی نمادها و تبیین صورتهای کاربردی آن میپردازد که میتواند شامل
ارجاعات تاریخی فرهنگی، نشانهشناسی و معناشناسی گردد. زمانی که نمادشناسی با گونههای
شوخ طبعی همچون طعنه پیوند میخورد، ویژگیهای استعاری و کنایی طعنه برجسته میشود.
در مقالهی حاضر پس از بررسی معنا و کاربرد طعنه و تفکیک مرزهای آن با کنایه. تفاوتهای
بارزی میان این دو دریافت شد که نمونههای آن در تحلیل نمادشناسی این گونه از شوخ طبعی
در دو اثر قابل اعتنای فیروزه جزایری با عنوان عطر سنبل، عطر کاج و لبخند بیلهجه با اتکا به
نظریات آرتور پلاره قابل ملاحظه است. آرتور پلارد، نویسندهی معاصر انگلیسی (۱۹۲۲م.) نیز
در کتاب طنز که از کتابهای موّئر و راهگشا در شناخت گونههای شوخطبعی است طعنه را در
تقسیم بندیهای خود به عنوان یکی از بنمایههای اصلی طنز قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
نمادشناسي اجتماعي و زباني طعنه و کنايه در آثار فيروزه جزايري (دوما) بر پايه ي نظرآرتورُ پلارد سوري صادقي ليمنجوبي دانشجوي دکتراي زبان و ادبيات فارسي ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامي ، تهران ، ايران دکتر دره دادجوي توکلي استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامي ، تهران ، ايران چکيده نمادشناسي به بررسي نمادها و تبيين صورت هاي کاربردي آن مي پردازد که مي تواند شامل ارجاعات تاريخي فرهنگي ، نشانه شناسي و معناشناسي گردد.
در مقاله ي حاضر پس از بررسي معنا و کاربرد طعنه و تفکيک مرزهاي آن با کنايه ، تفاوت هاي بارزي ميان اين دو دريافت شد که نمونه هاي آن در تحليل نمادشناسي اين گونه از شوخ طبعي ِدر دو اثر قابل اعتناي فيروزه جزايري با عنوان عطر سنبل ، عطر کاج و لبخند بي لهجه با اتکا به نظريات آرتورُ پلارد قابل ملاحظه است .
ريشه هاي فرهنگي آن بنا بر تأثيرات و اعمال نيروهاي اجتماعي و سياسي مختلفي شکل گرفته است و مهم ِ تر از همه اين که ساحت هاي ادبيات و پژوهش هاي ادبي و هنري ، چنانچه در مورد طنز و کنايه رفتار مي کنند، چندان به طعنه روي خوش نشان نمي دهند.
» (مجابي ،١٦:١٣٨٣) در باب چيستي طنز و گونه هاي آن ، منابع نوشتاري از جمله کتاب ، مقاله و پايان نامه هاي متعددي به رشته ي تحرير درآمده است ؛ اما در باب نويسنده ي مورد نظر تنها مقاله ي ساختارشکني يادنگاشت زن ايراني در عطر سنبل عطر کاج اثر فيروزه جزايري دوما در مجله ي پژوهش ادبيات معاصر جهان دانشگاه تهران ، مقاله ٦، دوره ١٩، شماره ١، پاييز و زمستان ١٣٩٣ توسط سيد محمد مرندي و سيروس اميري منتشر شده است .