چکیده:
هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل فشارزای شغلی (فردی و سازمانی) و تبیین مدل، معلمان تربیت بدنی استان کردستان بود. جامعه آماری کلیه معلمان ورزش استان کردستان (894 نفر) و با استفاده از جدول مورگان (269) نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی – اکتشافی و ابزار اندازهگیری پرسشنامۀ محقق اصلاح شده استرس شغلی اشپیل برگر بود. جهت توصیف دادهها از آمار توصیفی و تحلیل آنها از آزمونهای استنباطی، ضریب همبستگی پیرسون، فریدمن، تحلیل عاملی اکتشافی وتحلیل عاملی تاییدی و نرم افزارهایspss18 ولیزرل استفاده شد. نتایج نشان داد که معلمان ورزش با سابقه ی کاری کمتر، استرس بیشتری را نسبت به بقیه دریافت میکنند. زنان استرس بیشتری را نسبت به مردان تجربه میکنند. میزان استرس درمعلمانی که تحصیلات بالاتر داشتهاند بیشتر بود. سابقه کار، جنسیت و میزان تحصیلات با عوامل فشارزای شغلی سازمانی ارتباط معنی داری نداشت. مدل نهایی عوامل فشار زای شغلی (فردی و سازمانی) نشان داد که عوامل حساسیت و کیفیت کار، توسعۀ منابع، و مشارکت و همکاری به ترتیب دارای بیشترین اثر گذاری در ایجاد استرس بر معلمان ورزش هستند. بنابر این تصمیم گیران باید با مدنظر قرار دادن این نتایج سیاستهایی در جهت کاهش استرس و افزایش بهره وری معلمان ورزش اتخاذ نمایند.
Objective: The purpose of this study was to identity the stressful occupational factors (individual and organizational factors) related to physical education teachers in Kurdistan Province and the presenting model.
Methodology: The statistical population were all of the physical education teachers (N= 894) of the Kurdistan province and the sample size, based on Morgan sampling table, was (n=269) people. The research method was based on descriptive - exploration. The instrument used to measure the variables was a questionnaire based on Spielberger occupational stress. To describe the data, descriptive statistics and inferential analysis test, Pearson Correlation Coefficient, Friedman, Factor analysis, Confirmatory Factor Analysis (CFA) and LISREL software & spss18 were used.
Results: The results of the study showed that the physical education teachers with less teaching experiences faced more stress in their jobs than others. Female teachers also experienced more stress than men. The amount of stress in teachers who had higher educational degrees was more than the others, too. Teaching experiences, gender and university degrees had no significant effects on organizational stressful occupational factors.
Conclusion: Stressful factors are something common in the occupational environments to be able to find suitable and appropriate solutions to reduce the amount of occupational stresses and also it can help decision makers in education domain to choose appropriate policies to decrease the amount of the stress and consequently enhance the efficiency of the education teachers' efforts.
خلاصه ماشینی:
مدل نهايي عوامل فشارزاي شغلي (فردي و سازماني) نشان داد که عوامل حساسيت و کيفيت کار، توسعۀ منابع و مشارکت و همکاري، به ترتيب داراي بيشترين اثرگذاري در ايجاد استرس بر معلمان ورزش هستند.
برخي ديگر از محققين 1 - Sandeep 2 - Seward 3 - Spector 4 - Ilmarinen 5 - Occupational Stress 6 - DeCenzo 7 - Stress 8 - McCue and Sachs 9 - Greenberg and Baron 86 استرس شغلي را به عنوان احساسي که فرد در آن نميتواند تواناييها، منابع و خواسته هايش را با نياز شغلي سازگار نمايد، معرفي ميکنند.
90 (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٢ ـ مدل نهايي ارائه شده عوامل فشارزاي شغلي (فردي و سازماني) بحث و نتيجه گيري نتايج به دست آمده در اين تحقيق در رابطه با ميزان تأثير سابقه کار بر عوامل فشارزاي شغلي فردي، نشان داد افرادي که داراي کم ترين سابقه کار (٥-١ سال ) بوده اند، بيشترين ميزان استرس را دريافت نمودند.
نتايج به دست آمده از نرم افزار ليزرل در ارتباط با اولويت بندي بين عوامل فشارزاي شغلي فردي نشان داد که عامل حساسيت و کيفيت کار و عامل حجم و کميت کار، به ترتيب بالاترين اثرگذاري را در ايجاد استرس بر معلمان ورزش دارند.
در ارتباط با اولويت بندي بين عوامل فشارزاي شغلي سازماني، نتايج نشان داد که عامل توسعه منابع و عامل مشارکت و همکاري ، به ترتيب داراي بيشترين اثرگذاري در ايجاد استرس بر معلمان ورزش هستند.