چکیده:
هزار و یک شب یکی از آثار داستانی فاخری است که ریشه در فرهنگ های گوناگون شرقی به ویژه ایران دارد. این اثر به لحاظ تعلیمی، بسیار سودمند است و اگر براساس نظریه ای متقن تحلیل شود، نتایج به دست آمده دربارۀ وجوه تعلیمی آن، علمی و مستند خواهد بود. در این تحقیق، با استفاده از مبانی نظریۀ کهن الگوی «سفر قهرمان» از جوزف کمپبل، خاصه مؤلفه های «عزیمت» و «تشرف»، کارکردهای اخلاقی حکایت «علاءالدین ابوالشامات» بررسی و کاویده شده است. دلیل گزینش این نظریه، ظرفیت های تعلیمی آراء کمپبل بوده است که ابعاد نوینی از یک اثر ادبی را در حوزۀ تعلیم و تربیت آشکار می کند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که علاءالدین با دعوت فردی به نام محمود بلخی که نمودی از پیر خردمند است، راهی سفری پرماجرا می شود و با گذر از آزمون های اخلاقی متعدد که از سوی عوامل درونی و بیرونی صادر شده اند، به فردیت می رسد. نتایج این آزمون ها که ذیل کلانمفهوم اخلاقی سفر مطرح شدهاند، عبارت است از: دل کندن از تعلقات دنیایی؛ خودباوری و اطمینان به ظرفیت های وجودی خویش؛ تعهدپذیری و التزام به انجام پیمان و قول؛ پرهیز از غرور و نفس پرستی و تفکر دربارۀ خود؛ همنشینی با انسان های خوشصورت و سیرت؛ اهمیت بازگشت به خویشتن و احترام به نهاد خانواده؛ کنار زدن پرده های جهل و درک درست واقعیت و حضور در کنار افراد شایسته؛ به دست آوردن قدرت های مینوی سودمند همچون کرامت.
Hezar-O-YekShabis one of Fakhri's fictional works originated in various oriental cultures especially in Iran. This work is very beneficial in terms of teaching, and if it is based on a solid theory, the results obtained from it will be scientifically and documented. In this research, the ethical functions of the narrative of "Aladdin AbulShamat" have been explored using the principles of the "Jericho Travel" from Joseph Campbell, in particular the components of "departure" and "intimacy". The reason for choosing this theory was the educational capacity of Campbell's opinion, revealing a new dimension of a literary work in the field of education. The research method is descriptive-analytic. The results of the study show that Aladdin, by inviting a person called MahmoodBalkhi, who is an expression of the old wise, is an adventurous journey and goes individually through the numerous moral tests issued by internal and external factors. The results of these tests, which are presented below, are the following: a sense of worldly affiliation; self-confidence and assurance of their existential capacities; commitment and commitment to fulfill the covenant and promise; avoidance of pride and self-esteem and thinking About yourself; A companion to well-behaved humans; The importance of returning to yourself and respecting the family institution; Removing the blindfolds of ignorance; Understanding the reality of reality; Attending the right people; Gaining useful powers such as dignity.
خلاصه ماشینی:
در اين تحقيق ، با استفاده از مباني نظريۀ کهن الگوي «سفر قهرمان » از جوزف کمپبل ، خاصه مؤلفه هاي «عزيمت » و «تشرف »، کارکردهاي اخلاقي حکايت «علاءالدين ابوالشامات » بررسي و کاويده شده است .
نتايج تحقيق نشان ميدهد که علاءالدين با دعوت فردي به نام محمود بلخي که نمودي از پير خردمند است ، راهي سفري پرماجرا ميشود و با گذر از آزمون هاي اخلاقي متعدد که از سوي عوامل دروني و بيروني صادر شده اند، به فرديت ميرسد.
نتايج اين آزمون ها که ذيل کلان مفهوم اخلاقي سفر مطرح شده اند، عبارت است از: دل کندن از تعلقات دنيايي؛ خودباوري و اطمينان به ظرفيت هاي وجودي خويش ؛ تعهدپذيري و التزام به انجام پيمان و قول ؛ پرهيز از غرور و نفس پرستي و تفکر دربارة خود؛ همنشيني با انسان هاي خوش صورت و سيرت ؛ اهميت بازگشت به خويشتن و احترام به نهاد خانواده ؛ کنار زدن پرده هاي جهل و درک درست واقعيت و حضور در کنار افراد شايسته ؛ به دست آوردن قدرت - هاي مينوي سودمند همچون کرامت .
در اين مقاله ، جنبه هاي تعليمي و اندرزي حکايت «علاءالدين ابوالشامات »، با تکيه بر مباني نظريۀ «سفر قهرمان » جوزف کمپبل (Joseph Campbell) کاويده شده است .
در اين ضيافت ، جرقه هاي اوليه براي آغاز يک سفر طولاني و پر فراز و نشيب آغاز ميشود و علاءالدين در هر مرحله از سفر خود، درس هايي اخلاقي ميآموزد تا اينکه در نهايت ، آرامش و ثبات روحي را تجربه ميکند و به لحاظ معرفتي به فردي شايسته و برجسته بدل ميشود.