چکیده:
«رجعت» از اعتقادات ضروری شیعه است که در این مقاله رجعت مفهومشناسی میشود. بنابراین ابتدا معنای لغوی رجعت و سپس تعریفی که اهل سنت و شیعه و غلات از رجعت کردهاند بیان میشود. نظر غلات از این جهت بیان میشود که اهل سنت تعریفی را که غلات از رجعت کردهاند به شیعه نسبت میدهند و به همین جهت شیعه را تخطئه میکنند. در ادامه ضمن بیان آیاتی که بر امکان رجعت دلالت میکنند و نیز آیاتی که بر وقوع رجعت دلالت میکنند نظر مفسران شیعه و اهل سنت در مورد این آیات بررسی میشود. در پایان نیز بررسی تطبیقی بین نظر متکلمان شیعه و اهل سنت با آیات قرآن صورت میگیرد و به این نتیجه میرسیم تعریفی که متکلمان شیعه از رجعت میکنند منطبق با آیات قرآن است و اهل سنت در تفسیر این آیات به خطا رفتهاند و اساساً تعریفی که اهل سنت از رجعت به شیعه نسبت میدهد با تعریفی که خود شیعه از رجعت میکند متفاوت است.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله از ذکر روایات خودداری شده است و فقط بعضی از آیاتی که مربوط به رجعت است بیان میشود تا مقایسه تطبیقی بین آراء متکلمان شیعه و اهل سنت با آیات قرآن شود.
تعریف رجعت از دیدگاه شیعه مرحوم شیخ مفید میفرماید: و أقول إن الله تعالى يرد قوما من الأموات إلى الدنيا في صورهم التيکانوا عليها فيعز منهم فريقا و يذل فريقا و يديل المحقين من المبطلين و المظلومين منهم من الظالمين و ذلك عند قيام مهدي آل محمد أ ؛ خداوند گروهی از اموات را با همان صورت و چهرهای که داشتند به دنیا بر میگرداند، او گروهی را عزیز و گروهی را ذلیل میکند و اهل حق را بر اهل باطل غلبه داده و مظلومین را بر ظالمین و ستمگران غلبه میدهد.
2. آیاتی که بر وقوع رجعت دلالت دارند آیاتی که دلالت واضح و روشنی بر رجعت دارند، در اثبات مطلب اهمیت زیادی دارند، بنابراین ضمن بیان بعضی از این آیات نظر مفسران شیعه و اهل سنت بیان میشود: - (و یوم نحشر من کل امة فوجا)؛ روزی (فرا خواهد رسید) که از هر امتی گروهی را محشور میکنیم.
اینکه مفسران اهل سنت آیه 55 سوره نور را بر حکومت ائمه اربعه تفسیر کردهاند، اشتباه است، زیرا ائمه اربعه یک چنین حکومتی با اوصافی که در قرآن ذکر شده است نداشتهاند، و این مسئله از درگیریهایی که در زمان حکومتشان وجود داشت روشن است.