چکیده:
عصر حاضر، عصر خرد و عقلانیت محسوب میشود، اما مسئلهای که دنیای امروز با آن مواجه است، جهتگیری جوامع بشری به سوی عقلانیت سکولار است. سکولاریسم در ممالک اسلامی به دنبال تهی نمودن اسلام ناب از پشتوانههای فکریاش میباشد و در غرب سبب جدایی بسترهای اجتماعی از دین و اخلاق شده است که منجر به جدا شدن روح اجتماع از ارزشها و تفکرات دینی و اخلاقی گردیده است، لذا سبب غوطهور شدن تمدّن غرب در منجلاب فسادهای اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و ... شده است و این شروعی برای دچارشدن مدرنیسم به بحران هویت اخلاقی میباشد. این نوشتار که به روش تحلیلی، توصیفی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای میباشد، در پی دستیابی به مفهوم عقلانیتِ مبتنی بر دین و فقه و در مقابل عقلانیت سکولار و بررسی تأثیرات آن بر دین و فقه میباشد. این مقاله به واکاوی مبانی سکولاریسم و عقلانیت دینی و عقلگرایی سکولار و تأثیرات مخرب آن در عرفی شدن دین و فقه پرداخته است. عقلگرایی به معنای سکولار آن با حذف خدا و ماوراءالطبیعه، باعث عرفی شدن دین یا فقه شده و در نهایت منجر به حذف دین از زندگی بشر یا محدود شدن آن به تکالیف فردی میشود، در نتیجه مقدمات سقوط انسان را به ورطه نیهلیسم فراهم میسازد.
خلاصه ماشینی:
سکولاریسم در ممالک اسلامی به دنبال تهی نمودن اسلام ناب از پشتوانههای فکریاش میباشد و در غرب سبب جدایی بسترهای اجتماعی از دین و اخلاق شده است که منجر به جدا شدن روح اجتماع از ارزشها و تفکرات دینی و اخلاقی گردیده است، لذا سبب غوطهور شدن تمدّن غرب در منجلاب فسادهای اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و ...
این مقاله به واکاوی مبانی سکولاریسم و عقلانیت دینی و عقلگرایی سکولار و تأثیرات مخرب آن در عرفی شدن دین و فقه پرداخته است.
استادیار و عضو هیئت علمی جامعۀ المصطفی9 العالمیه خراسان کارشناسیارشد کلام اسلامی جامعۀ المصطفی9 العالمیه خراسان مقدمه از شاخصههای عصر جدید که عصر تکنولوژی و پیشرفت علم شمرده میشود، عقلانیت است و آیین اسلام نیز، آیینی خردپسند و عقلگراست، اما عقلانی بودن «معارف و عقاید اسلامی» به معنی بینیازی انسان از شرع نیست، زیرا در قلمرو دین برخی مسائل فراتر از عقل است که در عین حال ضدعقل نمیباشد.
سکولاریسم به معنای کنارگذاشتن آگاهانه دین از صحنه معیشت و سیاست است و سکولار شدن به معنای رویآوردن انسان به دنیا؛ و این توجه به دنیا به قیمت نسیان و از یاد بردن خداوند و آخرت میباشد که در همه بسترهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ....
سکولاریسم بدتر از ضد مذهب است، چرا که در رقابت با مذهب است و میخواهد خود به جای دین بنشیند، لذا در این نوشتار برآنیم که به بررسی عقلانیت سکولار بپردازیم و تأثیرات آن در عرفی شدن را تبیین نماییم.