چکیده:
رسول خدا(ص) در راستای ابلاغ جهانی رسالت خویش، نامههایی را برای دعوت پادشاهان سرزمینهای مقتدر آن عصر ارسال کردند. این نامهها زمانی ارسال گردید که پیامبر(ص) هنوز بر جزیرةالعرب تسلط پیدا نکرده بود. ویلیام مونتگومری وات، اسلام شناس مشهور قرن بیستم میلادی با تأمل در این رویداد، ضمن پذیرش اصل این واقعه تاریخی، معتقد است محتوای این نامهها و جریان اعزامها با حکیم بودن حضرت محمد(ص) سازگار نیست و مورد تحریف مورخان مسلمان قرار گرفته است.با توجه به شهرت وات به عنوان یک سیرهنگار برجسته در غرب و تحقیق و تحلیل علمی وی از رویدادهای صدر اسلام و سیره نبوی، در این پژوهش سعی بر این است که با رویکردی وصفی ـ تحلیلی، با واکاوی آرای وات درباره این نامهها، دقت نظر و یا خطاهای احتمالی وی در این زمینه، سنجیده شود. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که وات با دیدگاهی علمی و نگاهی شکاک و هوشمند با هدف ایجاد تشکیک در منابع تاریخ اسلام و اثبات محلی و عربی بودن رسالت خاتم النبیین(ص) به زوایای مبهم این واقعه پرداخته است، اما در نقد و بررسی خود نتوانسته است، مستندات لازم را بیابد و به ناچار در مواردی بر اساس افکار خود و آرای مستشرقان پیش از خود به تحلیل این روایت تاریخی پرداخته است.
Prophet Mohammad (PBUH) sent letters to the kings in order to invite them and make them aware of his prophecy. These letters were sent when messenger of God was not dominant on Peninsula. William Montgomery Watt, the famous Islam scholar in the 20th century A.C, reflecting on this historical event and accepting its originality, believed that the content of these letters and the issue of their distribution are not consistent with the wisdom of Messenger of God and they have been distorted by the historian Muslims. Considering the reputation of Montgomery Watt as an outstanding writer of biographies in the West and his scientific research related to the events of early Islam as well as the biography of the Prophet, this research is to investigate Watt’s ideas concerning these letters and to recognize their accuracy and any probable errors via taking advantage of descriptive-analytical approach. The findings of this research indicate that Watt has investigated the ambiguous aspects of this event with a scientific but suspicious and intelligent view with the purpose of developing suspicion in the sources of history of Islam and verifying the Prophet’s prophecy as Arabic or local. Nonetheless, he has not found the documents required for his criticism and in some cases, he has analyzed this historical event based on his own views as well as the ideas presented by the orientalists before him.
خلاصه ماشینی:
یافته های این پژوهش نشان میدهد که وات با دیدگاهی علمی و نگاهی شکاک و هوش مند با هدف ایجاد تشکیک در منابع تاریخ اسـلام و اثبات محلی و عربی بودن رسالت خاتم النبیین به زوایای مبهم این واقعه پرداخته است ، اما در نقد و بررسی خود نتوانسـته اسـت ، مسـتندات لازم را بیابد و به ناچار در مواردی بر اساس افکار خود و آرای مستشرقان پـیش از خود به تحلیل این روایت تاریخی پرداخته است .
وات محتوای نامه ها؛ یعنی دعوت از ملوک برای پذیرش اسـلام را هـم چـون ادعـای اسلام آوردن جبله از ابداعات و تحریفات متأخرین میداند٣ و معتقد اسـت کـه واقعیـت و موضوع اعزام ها چیز دیگری بوده است .
وات سپس به مقایسه گزارش های ابن هشام ، طبری و ابن سعد درباره موضوع نامه هـای رسول خدا میپردازد و مینویسد: جالب است جزئیات همه منابع اولیه این اعزام ها را که ابن هشام ، ابـن سـعد و طبری آورده اند، بررسی کنیم .
بوهل فرستادن نامه از سوی رسول خدا به ملوک مجاور را برای دعوت آن هـا بـه اسلام رد میکند و در این باره مینویسد: بعید است محمد که مردی سیاست مدار و حکیمی واقعی بـود بـه مخیلـه خود، اندیشه داخل کردن هرقل یا کسری به اسلام را داده باشد، آن هم زمانی که هنوز مکه را فتح نکرده بود؛ زیرا او توان لازم برای وادار کردن آن ها به پذیرش 3 اسلام را نداشت .
٦. به طور کلی، مهم ترین هدف وات در انکار محتوای این نامه ها و قائـل نبـودن بـه وجود اندیشه جهانی رسالت نزد پیامبر اعظم اقلیمی و عربی نشان دادن دعوت رسول خدا است .