چکیده:
با توجه به متغیرهای متعدد تاثیرگذار بر رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد تولید ناخالص داخلی و تاثیرات متقابل و غیر خطی این متغیرها بر یکدیگر، لازم است مدلی ارائه شود تا بتوان تاثیرات مطلوب یا نامطلوب سیاستهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر تولید ناخالص داخلی با استفاده از شبیه سازی پیش بینی کرد. پژوهش حاضر با رویکرد سیستمی و استفاده از روش سیستم داینامیک روابط متقابل متغیرهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و متغیرهای کلان اقتصادی را مورد بررسی قرار داده است. پس از بررسی رفتارهای مرجع متغیرها، مدل علت و معلولی طراحی و بازخورها و در ادامه متغیرهای جریان و انباشت شناسایی شده و مدل انباشت- جریان ایجاد شده است. نتایج اجرای مدل به خوبی توانسته است رفتارهای مرجع را پوشش دهد. مدل طراحی شده در این پژوهش میتواند به منظور تصمیمگیریهای کلان و سیاستگذاری در حوزه فناوری اطلاعات مورد استفاده قرارگیرد.
Considering the various variables affecting the relationship between information andcommunication technology and GDP growth and the interaction and non-linear effects ofthese variables on each other, it is necessary to provide a model to predict the favorable orunfavorable effects of ICT policies on GDP using simulation. The present study examinesthe interrelationships of information and communication technology variables andmacroeconomic variables with a systemic approach and using system dynamicsmethodology. After examining the reference modes of the variables, the cause and effectmodel is designed and the feedback and then the rate and stock variables are identified andthe stock-flow model is created. The results of model implementation have been able tocover reference modes well. The model designed in this research can be used for macrodecisions and policy making in the field of information technology.
خلاصه ماشینی:
باتوجهبه اینکه فاوا جزو اولویتهای اول در سند چشمانداز کشور است و از اهداف اصلی سند چشمانداز دستیابی به جایگاه کشور اول منطقه در علم و فناوری است، تعیین عوامل و مؤلفههای مؤثر در نقش فاوا در رشد تولید ناخالص داخلی، بررسی روابط متقابل و علت و معلولی بین این عوامل، نحوۀ تأثیرگذاری عوامل تعیینشده در نقش فاوا، و یافتن سیاستهای اجرایی مناسب در زمینۀ فاوا و اصلاح آنها درصورت نیاز اهمیت زیادی دارد.
در مرحلۀ بعد متغیرهای مهم تأثیرگذار در نقش فاوا در رشد تولید ناخالص داخلی، روابط بین آن متغیرها، و نحوۀ تأثیرگذاری متغیرها در یکدیگر براساس مبانی نظری شناسایی شده و فرضیههای پویا و نمودارهای علت و معلولی شکل گرفته است.
2 سیستم داینامیک باتوجهبه تعدد روشهای تأثیرگذاری فاوا در رشد تولید ناخالص داخلی، بهنظر میرسد فقط اکتفاکردن به محاسبۀ ارزشافزودۀ فاوا در اقتصاد موجب میشود عوامل متعدد و روابط علت و معلولی حاکم بر چگونگی تأثیر این عوامل در یکدیگر، که بر تغییر سهم تولید کالاها و خدمات فاوا ( )، برای بهبود و افزایش سهم فاوا در رشد اقتصادی مؤثرند نادیده گرفته شود.
در بخش کیفی پژوهش برای دستیابی به اطلاعات موردنیاز ابتدا با استفاده از روش کتابخانهای به مطالعۀ کتابها، نشریهها، و مقالههای داخلی و خارجی و گزارشهای ملی و بینالمللی در حوزۀ فاوا و بررسی وبسایتهای معتبر اقدام شد و متغیرها و عوامل مهم تأثیرگذار در نقش فاوا در رشد تولید ناخالص داخلی و روابط میان آنها شناسایی شد و براساس این مطالعات نمودارهای زیرسیستم و مدل اولیۀ علت و معلولی متغیرها ایجاد شد.